larsen0431

18. Premedykacja 431

można użyć deksametazonu (maks. IO mg; u dzieci 0,5 mg/kg).

Eg Najskuteczniejsza obecnie profilaktyka wy-H miotów: ondansetron 4 do 8 mg i.v. pod koli nieć operacji przed ekstubacją + 4 do 10 mg deksamstazonu.

Zamiast ondansetronu można użyć innego leku z tej grupy. Korzys'ci z takiego postępowania uzyskuje się u 20% chorych.

Działania niepożądane. Do najważniejszych działań niepożądanych przy stosowaniu ondansetronu należą: bóle głowy, uczucie gorąca, zaczerwienienie skóry, wzrost aktywności transaminaz, zaparcie, sporadycznie zaburzenia poruszania się i napady drgawek, reakcje uczuleniowe typu natychmiastowego; rzadko występuje dławica piersiowa, spadek ciśnienia tętniczego, bradykardia i zaburzenia rytmu serca; zaburzenia widzenia przy szybkim podawaniu i.v.

Przeciwwskazania: zaburzenia pasażu żołądko-wo-jelitowego.

5.3. Rutynowe podawanie

leków przeciwwymiotnych przed operacją?

Rutynowe podawanie leków przeciwwymiotnych przed operacją jest sporne, zwłaszcza że u większości chorych nie występują po operacji nudności ani wymioty. Poza tym skuteczność profilaktyki wymiotów wykazuje dużą różnorodność. Jeżeli zastosowanie leków przeciwwymiotnych jest konieczne, to należy je podać dożylnie pod koniec operacji.

6 Agoniści receptora a₂-adrenergicznego (klonidyna)

Klonidyna jest ośrodkowym agonistą receptora 02, o działaniu obniżającym ciśnienie tętnicze (zob. rozdz. 13). Jest ona używana przez niektórych anestezjologów do premedykacji w dawce 5 pg/kg p.o. Zapobiega reakcjom krążeniowym, takim jak wzrost ciśnienia czy tachykardia, wywołanym przez intubację lub stymulację chirurgiczną.

W niektórych badaniach wykazano, że dzięki klonidynie wahania częstości akcji serca i ciśnienia tętniczego w okresie okołooperacyjnym są najmniejsze; klonidyna zmniejsza MAC anestetyków wziewnych. W momentach, gdy stymulacja chirurgiczna jest słaba i w okresie pooperacyjnym, klonidyna powoduje często spadki ciśnienia i bradykar-dię. Oprócz tego premedykacja klonidyną może prowadzić do sedacji (ale nie do zniesienia lęku) i powodować uczucie suchości w jamie ustnej. Bezkrytyczne stosowanie klonidyny skłoniło Spottera do postawienia pytania, czy nie lepiej byłoby po porodzie lub najpóźniej przed operacją poddać się sympatektomii. Zabezpieczenie przed narkozą byłoby wówczas lepsze. Inni autorzy podkreślają, że pożądaną stabilizację układu krążenia można osiągnąć także bez klonidyny. Wystarczy tylko staranne dostosowanie poziomu znieczulenia ogólnego do siły bodźca chirurgicznego.

7 Praktyczne zasady postępowania podczas premedykacji

►    Zlecenie podania leków w premedykacji nie zastępuje rozmowy anestezjologa z pacjentem, która go uspokoi i rozwieje jego objawy.

►    Wybór leku i jego dawkowanie musi być indywidualne, a nie schematyczne, i nigdy bez osobistej wizyty anestezjologa. Należy unikać nadmiernej sedacji, aby chory był zdolny do współpracy i miał zachowane odruchy obronne.

►    Wieczorem w przeddzień operacji należy podać lek nasenny (benzodiazepinę).

►    Trzeba pisemnie określić dawkę i czas premedykacji, która ma być podana w dniu operacji oraz zanotować to w protokole znieczulenia.

►    Benzodiazepiny są lekami z wyboru do uspokojenia chorego i zniesienia lęku; opiody są wskazane tylko w przypadku silnych bólów, neuro-leptyki jako takie nie nadają się do sedacji.

►    Antycholinergiki nie są składową rutynowej premedykacji.

►    Leki powinny być podawane doustnie z małą ilością klarownego płynu i o określonym czasie, w celu osiągnięcia najlepszego efektu ich działania. Zlecenie „wstrzyknąć i przywieźć na salę operacyjną” przed krótkimi zabiegami może spowodować przedłużone budzenie się chorego po znieczuleniu.