456 II Anestezjologia ogólna
Wentylacja w trakcie znieczulenia jest zwykle wentylacją kontrolowaną, podczas której spontaniczne oddychanie pacjenta jest zupełnie wyłączone, a wszystkie fazy oddechowe przeprowadzane są automatycznie przez respirator, bez pomocy chorego. Prowadzenie wentylacji kontrolowanej jest możliwe tylko wtedy, gdy wczes'niej zostanie wyłączony własny napęd oddechowy pacjenta. W tym celu są do dyspozycji różne metody:
- stłumienie ośrodków oddechowych za pomocą anestetyków lub opioidów,
- wyłączenie mięśni oddechowych przez użycie środków zwiotczających mięśnie,
- zmniejszenie ośrodkowego napędu oddechowego w wyniku zastosowania kontrolowanej hi-perwentylacji,
- hamowanie fazy wdechowej z powodu wywoływania odruchu Heringa-Breuera wskutek zastosowania wentylacji z dużymi objętościami wdechowymi.
Podczas stosowania wentylacji mechanicznej w trakcie znieczulenia często łączy się różne metody, aby wyłączyć własną wentylację pacjenta.
W tej formie wentylacji respiratorowej ośrodek oddechowy pacjenta jest aktywny, obecne jest również spontaniczne oddychanie. Wdech powstaje w wyniku rozpoczęcia wykonywania przez pacjenta ruchu klatki piersiowej (ssanie), które po osiągnięciu określonego podciśnienia włącza respirator i prowadzi do biernej wentylacji nadci-śnieniowej. Wentylacja wspomagana ma bardzo ograniczone zastosowanie w trakcie znieczulenia.
Przerywana wentylacja za pomocą worka oddechowego, pacjenta oddychającego spontanicznie w czasie znieczulenia, jest również określana jako wentylacja wspomagana. Ta forma prowadzenia wentylacji ma również, ograniczone zastosowanie.
Wentylacja przerywanym ciśnieniem dodatnim (IPPV - intermittent positive pressure ventilatioń) jest podstawowym typem wentylacji mechanicznej. W tym przypadku wytwarzane jest w sposób przerywany zwiększone ciśnienie w drogach oddechowych pacjenta, nie poprzez ręczne uciskanie worka oddechowego, lecz maszynowo przez respirator. W trakcie wydechu nie jest wytwarzane żadne ciśnienie, dlatego powietrze wdechowe może wydostać się z płuc. Konieczne ciśnienia wytwarzane w trakcie wentylacji u pacjentów bez chorób płucnych wynoszą około:
- 10-20 cmH20 u dorosłych,
- 20-30 cmH20 u dzieci.
W tym sposobie postępowania skoki wentylacji są związane z utrzymanym bądź przywróconym spontanicznym oddechem pacjenta, tzn. istotą jest skojarzenie wentylacji mechanicznej ze spontanicznym oddychaniem.
IMV (intermittent mandatory ventilation) składa się z obligatoryjnego wykonywania oddechów przez maszynę i spontanicznych oddechów pacjenta. Oddech obligatoryjny z respiratora wyzwalany jest maszynowo i nie zależy od spontanicznych ruchów oddechowych wykonywanych przez pacjenta. Wentylacja mechaniczna i oddychanie spontaniczne nie są więc zsynchronizowane, lecz odbywają się niezależnie od siebie, często nawet przeciwstawnie.
W przypadku natomiast SIMV (synchronized intermittent mandatory ventilation) wentylacja mechaniczna następuje w określonych odstępach czasowych, jest zsynchronizowana z wdechowymi ruchami klatki piersiowej pacjenta. Jeżeli nie występuje oddech własny pacjenta, wykonany zostaje oddech wyzwalany mechanicznie. Pomiędzy tymi nastawionymi oddechami obowiązkowymi pacjent może swobodnie, spontanicznie oddychać.
W tej postaci przerywanej wentylacji nadciśnie-niowej na końcu fazy wydechowej jest utrzymywane dodatnie ciśnienie (PEEP - positive end-expiratory pressure); ciśnienie to występuje również podczas pauzy wydechowej, toteż podczas całego cyklu oddechowego wewnątrz płuc panuje ciśnienie dodatnie. Wielkość wartości PEEP można ustawić na respiratorze i kontrolować ją na manometrze; wskazówka manometru w fazie wydechu nie opada do zera, lecz. pozostaje na wysokości ustawionej wartości PEEP.