larsen0334

334 II Anestezjologia ogólna

Tabela 16.2 Grupy ryzyka krążeniowego wg Goldmana

Grupa	Liczba punktów	Zagrażające życiu powikłania kardiologiczne*	Śmierć sercowa
1	0-5	0,7%	0,2%
II	6-12	5%	2%
III	13-25	11%	2%
IV	>26	22%	56%
* Zawal mięśnia sercowego, sercowopochodny obrzęk pluć, częstoskurcz komorowy. Ogólna częstość występowania powikłań wynosiła 6%.

Goldman i wsp. przedstawili projekt zmodyfikowanego wskaźnika ryzyka krążeniowego, który w większym stopniu niż dotąd uwzględnia chorobę niedokrwienną serca i niewydolność serca (tab. 16.3).

Dotychczas nie wyjaśniono, jaki wpływ na zachorowalność i umieralność z przyczyn krążeniowych w okresie okołooperacyjnym mają następujące czynniki:

-    nadciśnienie tętnicze,

-    cukrzyca,

-    dławica piersiowa,

-    zaburzenia rytmu serca,

-    choroby naczyń obwodowych,

-    podeszły wiek.

Za pomocą opisanych sposobów klasyfikacji nie można więc dostatecznie dokładnie ustalić, jaki jest stopień ryzyka krążeniowego związanego ze znieczuleniem ogólnym dla poszczególnego pacjenta. Ale mimo to należy przestrzegać poniższej zasady:

J Pacjenci z istotnymi schorzeniami serca powinni być w możliwie najlepszym stanie kierowani do większych planowych zabiegów chirurgicznych, aby zachorowalność i umieralność w okresie oko-tooperacyjnym była jak najniższa.

2.2 Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze jest uznawane za główny czynnik zagrożenia chorobami naczyń wieńcowych, mózgowych i nerkowych, będących ciągle najczęstszą przyczyną zgonów w krajach uprzemysłowionych.

W Niemczech odsetek osób, u których występuje nadciśnienie, wynosi ok. 15% (12 min osób),

Tabela 16.3 Zmodyfikowany wieloczynnikowy wskaźnik ryzyka wg Goldmana

Kryterium    Liczba punktów

•    Choroba niedokrwienna serca

-    zawał mięśnia sercowego < 6 mieś.    10

-    zawał mięśnia sercowego > 6 mieś.    5

-    dławica piersiowa w klasyfikacji CCS*

stopień III    10

stopień IV    20

-    dławica piersiowa niestabilna < 6 mieś.    10

•    Obrzęk płuc pęcherzykowy

-    w ciągu ostatniego tygodnia    10

-    kiedykolwiek    5

•    Podejrzenie krytycznego zwężenia aorty    20

•    Zaburzenia rytmu serca

-    rytm pozazatokowy lub rytm zatokowy + pobudzenia przedwczesne nadkomorowe

w ostatnim zapisie EKG przed operacją    5

-    pobudzenia przedwczesne komorowe

>5/min kiedykolwiek przed operacją    5

•    Zly stan ogólny

(kryteria jak w tab. 16.1)    5

•    Wiek > 70 roku życia    5

•    Operacja ze wskazań nagłych    10

Maksymalna liczba punktów    120

CCS = Canadian Cardiovascular Society; klasyfikacja stopnia ciężkości - zob. pkt 2.3.6

z których prawie dwie trzecie ma rozpoznane nadciśnienie, a jedna trzecia nic nie wie o swojej chorobie. Umieralność ogólna ludności z powodu nadciśnienia wynosi 25%.

Ponad 90% przypadków nadciśnienia tętniczego stanowi nadciśnienie pierwotne (samoistne) o nieznanej przyczynie, pozostałe to nadciśnienie wtórne, przede wszystkim o podłożu nerkowym. Inne postacie nadciśnienia wtórnego wywołanego schorzeniami endokrynnymi, neurologicznymi, kardiologicznymi, hematologicznymi oraz specyficznymi zaburzeniami występującymi w ciąży lub w wyniku przyjmowania określonych leków (inhibitory MAO + tyramina zawarta w serze = „choroba serowa”; karbenoksolon, lukrecja, doustne leki antykoncepcyjne) odgrywają drugorzędną role.

2.2.1 Definicja

Wysokość ciśnienia tętniczego krwi u osób zdrowych, a także u chorych na nadciśnienie zmienia się zależnie od rytmu dobowego, wysiłku fizycznego, zdenerwowania, strachu itp. Wraz z wiekiem wysokość ciśnienia tętniczego rośnie, a amplituda ciśnie-