larsen0848

848 II Anestezjologia ogólna

Tabela 31.3 Nieopioidowe leki przeciwbólowe w leczeniu bólu pooperacyjnego (propozycje komisji ekspertów; Wulf i in„ 1997)

Środek	Dawka równoważna w stosunku do 650 ASS (mg)	Dawka doustna (doodbyt nicza)	Dawka i.v.	Przerwa między dawkami (godz.)	Droga podania
Metamizol	500	0,5-1 g	1g (6 g/24 godz.)	4-6	i.v., doustnie, doodbytniczo
Kwas acetylo-		0,5-1 g	Ig (7,2 g/24godz.)	4	i.v., doustnie
salicylowy Diklofenak	25	25-50 mg	75 mg	8	i.v., doustnie, doodbytniczo
Paracetamol	650	0,5-1 g		4-6	doustnie, doodbytniczo
Ibuprofen	200	200-400 mg		4-6	doustnie, doodbytniczo
Naproksen	125	250 mg		6-8	doustnie, doodbytniczo

W leczeniu bólu pooperacyjnego analgetyki obwodowe mogą być łączone z małymi dawkami opio-idów. Efekt analgetyezny jest wtedy lepszy.

Ponadto leki te mogą być wprowadzone do leczenia zamiast opioidów w 2-3 dniu po operacji, kiedy ból pochodzący z rany pooperacyjnej stopniowo ustępuje.

6.5 Wybór leku

Analgetyki obwodowe nie różnią się zasadniczo siłą działania i działaniami niepożądanymi przy krótkotrwałym leczeniu (często 2-3 dni po operacji). Z tego powodu, a także z powodu braku badań porównawczych, analgetyk obwodowy jest często wybierany na podstawie własnego przekonania lekarza i dostępnos'ci, a rzadziej według kryteriów takich jak początek i czas trwania działania oraz sposób podawania.

Spośród wielu preparatów przedstawione zostaną tylko niektóre.

6.5.1 Kwas acetylosalicylowy (aspiryna)

Kwas acetylosalicylowy (aspiryna) jest najdłużej stosowanym analgetykiem o działaniu przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym. Podawany jest doustnie, jego wchłanianie następuje w górnym odcinku jelita cienkiego; połowa dawki resorbuje się w ciągu 2 godz. Okres półtrwania leku wynosi 15-20 min, a jego metabolitów 3 godz. Rozpad kwasu acetylosalicylowego następuje w wątrobie.

Systematyczne przeglądy piśmiennictwa przeprowadzane przez Cochrane Collaboration dowodzą, że kwas acetylosalicylowy jest dobrym analgetykiem w średnio ciężkich i ciężkich bólach pooperacyjnych. Nawet przy zastosowaniu pojedynczej dawki trzeba się liczyć z sennością chorego i podrażnieniem żołądka. Skuteczność odpowiada skuteczności paracetamolu.

Optymalna dawka analgetyczna wynosi 600 mg, przy czym jednoznacznie nie wyjaśniono, czy wyższe dawki mają silniejsze i dłuższe działanie przeciwbólowe; działanie przeciwzapalne i przeciw-obrzękowe natomiast wzrasta przy wyższym dawkowaniu.

Kwas acetylosalicylowy nie nadaje się do leczenia silnych bólów pooperacyjnych, ale może być podawany zamiast opioidów w kolejnych dniach po operacji, gdy intensywność bólu pooperacyjnego maleje.