larsen0649

25

Ułożenie pacjenta do operacji

Spis treści _

1    Wstęp............................649

2    Ułożenie na plecach ...............650

3    Ułożenie na brzuchu...............650

3.1    Zmiana pozycji do ułożenia na brzuchu . . . 652

4    Ułożenie na boku .................652

5 Uszkodzenia spowodowane ułożeniem 653

tłum. E. Fidziańska-Długosz

5.1    Zranienia tkanek miękkich i kości .......653

5.2    Bóle pleców........................654

5.3    Urazy oczu.........................654

5.4    Uszkodzenia nerwów i splotów nerwowych . 654

5.4.1    Uszkodzenie nerwu łokciowego .... 654

5.4.2    Uszkodzenie splotu ramiennego .... 654

5.5    Ocena uszkodzenia nerwów............655

Piśmiennictwo ..........................655

1 Wstęp

Wprowadzenie do znieczulenia wykonuje się zawsze u pacjenta leżącego na plecach. Dopiero po zakończeniu wszystkich procedur anestezjologicznych zmienia się pozycję na właściwą dla danego typu operacji. Standardowe ułożenia pacjentów leczonych chirurgicznie to pozycja na plecach, na brzuchu i na boku. Specjalne ułożenia do konkretnych zabiegów (np. ułożenie do litotomii lub pozycja siedząca) zostały przedstawione w odpowiednich rozdziałach.

Uszkodzenia spowodowane ułożeniem, dotyczą przede wszystkim nerwów i stawów i stanowią powszechne niebezpieczeństwo, któremu można zapobiec tylko przez szczególną ostrożność w trakcie zmiany pozycji, zadowalającą liczbę osób pomagających i odpowiednie środki zapobiegawcze.

Odpowiedzialność za ułożenie pacjenta. Zgodnie z ustaleniami Niemieckiego Towarzystwa Anestezjologów i Niemieckiego Towarzystwa Chirurgów (1982, 1987) nadzór nad ułożeniem pacjenta na stole operacyjnym w okresie przed zabiegiem, w jego trakcie i po zabiegu jest wspólnym zadaniem chirurga i anestezjologa [Podobne ustalenia przyjęły również Towarzystwo Chirurgów Polskich i Polskie Towarzystwo Anestezjologów i Intensywnej Terapii, zob. rozdz. 36 - przyp. red.]. W związku z niebezpieczeństwem wystąpienia porażeń i innych uszkodzeń spowodowanych przez ułożenie, należy rodzaj ułożenia odnotować w dokumentacji medycznej. W sprawie odpowiedzialności przyjęto, że:

-    Anestezjolog jest odpowiedzialny za ułożenie pacjenta w trakcie wprowadzenia do znieczulenia i nadzór aż do momentu właściwego ułożenia do operacji.

-    Pozycja w trakcie zabiegu wynika z warunków operacji, ale należy także brać pod uwagę ryzyko anestezjologiczne. Jeśli anestezjolog ma zastrzeżenia dotyczące pozycji pacjenta, ze względu na ryzyko potencjalnych uszkodzeń wynikających z ułożenia albo trudności w podtrzymywaniu i monitorowaniu podstawowych funkcji życiowych, powinien powiadomić chirurga o swoich wątpliwościach. Po rozważeniu zastrzeżeń, operator podejmuje decyzję i ponosi medyczną i prawną odpowiedzialność, usprawiedliwiając zwiększone ryzyko ułożenia względami postępowania zabiegowego.

-    Sama czynność ułożenia na stole operacyjnym należy właściwie do zakresu obowiązków operatora. Personel pomocniczy działa na jego polecenie i odpowiedzialność, niezależnie od tego, z jakiego oddziału pochodzi. Chirurg zobowiązany jest do wydawania poleceń podczas układania pacjenta oraz do pełnej kontroli wykony-