28. Leczenie krwią i preparatami krwiopochodnymi 793
krwi, tzn. jeżeli spodziewana utrata krwi będzie większa niż jeden litr. Wskazania, tak jak w przypadku pobierania krwi własnej pacjenta, muszą być ustalane indywidualnie. Wiek pacjenta nie jest czynnikiem ograniczającym.
Przeciwwskazania odpowiadają właściwie przeciwwskazaniom występującym podczas pobierania krwi własnej pacjenta.
- niedokrwistość: Hb < llg/dl,
- hipowolemia,
- ciężka choroba niedokrwienna serca,
- stenoza tętnic szyjnych dużego stopnia,
- stenoza aortałna III i IV stopnia,
- objawowa lewokomorowa niewydolność serca,
- ciężkie choroby płuc,
- ciężkie zaburzenia czynności wątroby,
- zaburzenia krzepnięcia,
- ostre choroby zakaźne.
7.2.3 Postępowanie praktyczne
Podstawą wykonania ostrej hemodylucji jest istnienie niezawodnego dostępu naczyniowego i zapewnienie wystarczających możliwości nadzoru przez personel i urządzenia monitorujące.
Dostęp naczyniowy. Krew można pobrać z dużej żyły obwodowej lub przez cewnik założony do żyły centralnej; możliwe jest również pobranie z wkłucia tętniczego.
Czas pobrania. Krew pobiera się bezpośrednio przed zabiegiem operacyjnym, zarówno przed, jak i po wprowadzeniu do znieczulenia. Gromadzi się ją w standardowych małych workach, z dodatkiem stabilizatora zapobiegającego krzepnięciu (np. 70 ml CPDA-1).
Ilość pobieranej krwi. Ilość ta zależy od wyjściowej wartości hematokrytu oraz od szacunkowej objętości krwi krążącej u danego pacjenta. Ilość pobieranej krwi wynosi zazwyczaj 7,5-20 ml/kg. Według ogólnej reguły Fausta - po pobraniu 1 jednostki krwi, stężenie hemoglobiny obniża się o 1 g/dl.
ł Podczas pobierania krwi nie powinno się doprowadzać do obniżenia się stężenia hemoglobiny poniżej 10 g/dl.
Nadzór. Podczas pobierania w'ymagane jest ciągłe monitorowanie parametrów układu krążenia, szczególnie ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca. U pacjentów w starszym wieku pobieranie powinno się odbywać powoli, gdyż zwykle reakcje kompensacyjne układu krążenia są ograniczone lub spowolnione. Jeśli pobranie krwi będzie występowało po wprowadzeniu do znieczulenia, znieczulenie nie może być zbyt głębokie (anestetyki wziewne!), gdyż wywołuje to również ograniczenie wydolności mechanizmów kompensacyjnych. Podczas pobrania u pacjentów odwodnionych może wystąpić groźny spadek ciśnienia tętniczego krwi.
Oznaczenie preparatów. Wymagane jest standardowe oznaczanie preparatów pobranej krwi, w celu wykluczenia możliwości zamiany: nazwisko, imię, data urodzenia, godzina pobrania i napis „krew własna”. Jeśli wykonuje się kilka preparatów, powinny być one oznaczone odpowiednio kolejnymi numerami.
Przechowywanie pobranej krwi. Aby utrzymać zalety krwi ciepłej konserwowanej (płytki krwi!), powinna być ona przechowywana w temperaturze pokojowej, na bloku operacyjnym. Jeżeli jednak przypuszcza się, że krew nie będzie podawana pacjentowi w ciągu 6 godz. po pobraniu, niezbędne jest jej schłodzenie.
Zastępowanie krwi pobranej. Bezpośrednio po pobraniu pacjent musi otrzymać płyny, aby zachowana była normowolemia. Najlepiej nadają się do tego koloidy w objętości równej pobranej krwi. Krystaloidy nie powinny być stosowane, ze względu na ich słaby efekt objętościowy i bardzo krótki czas pozostawania w przestrzeni wewnątrznaczyniowej oraz brak efektu Teologicznego.
W przypadku koloidów środkami z wyboru są płyny zawierające substancje sztuczne, takie jak: hydroksyetylowana skrobia (HES), żelatyna lub dekstran. Albuminy ludzkie nie mają w tym przypadku żadnych zalet i nie powinny być stosowane ze względu na wysokie koszty i ograniczoną dostępność. Nie zostało jednoznacznie ustalone, który z wymienionych sztucznych koloidów należy wybrać jako pierwszy.
- Hydroksyetylowana skrobia (HES): szczególnie korzystne właściwości hemodynamiczne i reologiczne, zwłaszcza roztworu 10% o masie cząsteczkowej 200 000 Da i stopniu podstawienia 0,5. Dawka maksymalna 20 ml/kg/dobę. Preparaty o niższej masie cząsteczkowej i roztwory o mniejszym stężeniu mają gorsze właściwości.