larsen0862

862 II Anestezjologia ogólna

1 Wstęp

„Wszystkich śmiertelnych powikłań znieczulenia można uniknąć! Wszystkie zgony podczas znieczulenia spowodowane są błędami. Badania doświadczalne w ograniczonym stopniu mogą przyczynić się do wyjaśnienia przyczyn powikłań. Anestezjolodzy, którym zdarzają się powikłania podczas znieczulenia ogólnego, mówią nieprawdę!” Ten wypowiedziany w 1948 r. przez Sir Roberta Macintosha sąd, uniemożliwia aż do dzisiaj przeprowadzenie obiektywnej analizy przyczyn powikłań i umieralności związanych ze znieczuleniem. Pizy założeniu, że popełniane błędy są istotną przyczyną powikłań, powszechnie wiadomo, że znieczulenie (tak, jak i inne procedury medyczne) musi nieść ze sobą określone ryzyko. Ryzyko to jest w dużym stopniu niezależne od możliwego do uniknięcia błędu ludzkiego czy też niesprawnego urządzenia. Ryzyko to jest związane przede wszystkim ze stanem ogólnym pacjenta, ze stopniem zaawansowania schoizenia, ale również z czynnikami, które nie zostały dostrzeżone podczas badania przez lekarza anestezjologa lub nie można ich było w określonej sytuacji całkowicie wyjaśnić.

I Nie ma znieczulenia ogólnego bez ryzyka !!!

Tradycyjnie okołooperacyjna zachorowalność i umieralność są sklasyfikowane w następujący sposób:

-    pierwotnie związane ze znieczuleniem,

-    znieczulenie, jako czynnik dodatkowy,

-    pierwotnie związane z zabiegiem operacyjnym,

-    zabieg operacyjny jako przyczyna dodatkowa,

-    pierwotnie spowodowane chorobą pacjenta.

Nie zawsze jednak jednoznaczne przyporządkowanie do którejś z tych kategorii jest możliwe.

2 Definicje

Nie ma ogólnie przyjętej definicji zachorowalności i śmiertelności związanej ze znieczuleniem. Zdefiniowaniu tych procesów może służyć co najwyżej propozycja sformułowana w 1984 r. na sympozjum „Preventable anesthetic mortality and morbidity”

Umieralność to śmierć, która wystąpiła przed ustaniem działania jednego lub wielu leków, zastosowanych do znieczulenia lub złagodzenia bólu, lub też została wywołana podczas działania tych leków.

Zachorowalność to nieplanowane i niekorzystne działanie znieczulenia ogólnego. Rozróżnia się trzy rodzaje zachorowalności:

-    ciężką: powikłanie prowadzące do trwałego upośledzenia czynności organizmu,

-    średnio ciężką: znacznego stopnia powikłanie powodujące przedłużony pobyt w szpitalu, bez utrwalonych następstw,

-    lekką: niewielkie powikłanie, nie przedłużające pobytu w szpitalu, bez trwałych następstw.

Czas. w' którym następuje zgon, związany ze znieczuleniem nie jest jednak jednoznacznie określony. Najczęściej przyjmuje się okres od 1-6 dni po operacji. Z piśmiennictwa wynika, że inni autorzy przyjmują dłuższy okres, zaliczając do tej grupy tych pacjentów, którzy nie odzyskali przytomności po znieczuleniu ogólnym i zmarli w późniejszym okresie. Najczęściej używane definicje nie uwzględniają niektórych zgonów' związanych ze znieczuleniem, np. późnej śmierci w następstwie aspiracji. Umieralność związana ze znieczuleniem to 2-16% wszystkich zgonów wśród chorych leczonych chirurgicznie.

3 Powikłania związane ze znieczuleniem

Powikłania w czasie znieczulenia są zasadniczą przyczyną zgonów' z przyczyn anestezjologicznych.

3.1 Definicje

Powikłania związane ze znieczuleniem to takie, które występują bezpośrednio w czasie jego trwania lub są związane ściśle z okresem ustępowania jego objawów. Mają ścisły związek ze środkami zastosowanymi podczas znieczulenia lub z wyposażeniem stanowiska anestezjologicznego i prowadzą do zgonu pacjenta lub trwałego uszkodzenia mózgu. Definicja ta nie obejmuje:

-    innych lekkich powikłań anestezjologicznych.

-    zgonu pacjenta uwarunkowanego innymi schorzeniami podczas znieczulenia lub po znieczuleniu,

-    reakcji anafitaktycznych (o ile taka predyspozycja nie była znana do momentu znieczulenia),

-    śmiertelnej zatorowości płucnej.

Powikłania związane ze znieczuleniem mogą się objawiać zatrzymaniem akcji serca i w' konse-