Istotnym elementem II Filaru jest ICAAP (intemal Capital adeguacy assessnient pro• cess - proces oceny kapitału wewnętrznego). W jego ramach bank dokonuje oszacowania. ile kapitału potrzebuje, aby pokryć ważne dla jego działalności rodzaje ryzyka. Wprowadzono definicję kapitału wewnętrznego, która mówi. że jest to kapitał potrzebny do pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności banku oraz zmian w otoczeniu gospodarczym, a także przewidywanego poziomu ryzyka.
Filar III - dyscyplina rynkowa - ma dopełniać badanie adekwatności kapitałowej dzięki wykorzystywaniu mechanizmów rynkowych. C*elem jest przekazywanie uczestnikom rynku informacji na tyle szerokich, aby umożliwiły im ocenę ryzyka instytucji i jej adekw-atności kapitałowej. Uczestnicy rynku po zapoznaniu się z tymi informacjami mogliby w uzasadnionych przypadkach „nakłaniać" banki do ograniczenia ryzyka. Komitet Bazylejski zrezygnował z. dublowania informacji, które banki przygotowują w ramach regulacji z zakresu rachunkowości czy rynku kapitałowego, na rzecz skoncentrowania się na metodologii stosowanej w filarze I.
Ze względu na dośw iadczenia związane z kryzysem subprime, trwają obecnie prace nad wzmocnieniem i zwiększeniem przejrzystości bazy kapitałowej banków, a także ograniczeniem możliwości nadmiernego lewarowania (dźwigni). Ponadto podjęto próby udoskonalenia pomiaru ryzyka rynkowego.
W ramach dywersyfikacji ryzyka w oparciu o limity koncentracji można wyróżnić dwra rodzaje limitów:
1) na pojedyncze zaangażowanie - suma zaangażowań banku (z tytułu kredytów, pożyczek, nabytych papierów dłużnych, udzielonych zobowiązań pozabilansowych oraz nabytych akcji) względem jednego podmiotu bądź podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie wynosi 20% funduszy własnych banku, jeżeli kredytobiorca jest podmiotem dominującym lub zależnym albo jest podmiotem zależnym od podmiotu dominującego wobec banku, bądź 25% funduszy własnych banku w pozostałych przypadkach;
2) globalny na sumę tzw. ..dużych zaangażowań" - duże zaangażowanie to zaangażowanie przekraczające 10% funduszy własnych banku; bank musi zgłaszać każdorazowo do władz nadzorczych powstanie dużego zaangażowania; suma dużych zaangażowań nie może przekraczać 800% funduszy własnych banku.
Oprócz tak zdefiniowanych limitów- koncentracji, banki powinny posiadać limity koncentracji branżowej i geograficznej. Banki powinny także tworzyć wdasne. wewnętrzne limity koncentracji zaangażowań, biorąc pod uwagę kondycję ekonomiczno-finansową dłużnika.
Rezerwy celowe i rezerwy ogólne mają na celu kompensatę ryzyka kredytowego podjętego przez bank. Rezerwy celowe są przypisywane do poszczególnych ekspozycji kredytowych, zaś ogólne - tworzone na cały portfel kredytowy. Od roku 2005 banki stają przed wyborem, czy do swoich sprawozdań jednostkowych stosować standardy krajowe (Polskie Standardy Rachunkowości PSK) c/.y między narodowe
tnUoln 4
fclAftyfłkacja ekspozycji kredytowych wg Polskich Standardów Rachunkowości
H0»go. ' |
Kredyty i pożyczki detaliczne |
Pozostałe ekspozycje wobec osób fizycznych |
Ekspozycje kredytowe wobec skarbu państwa |
Pozostałe ekspozycje kredytowe |
Wymagana rezerwa jako % kwoty pozo®- tatej do spłaty |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
fciiwy^.v |
Terminowość spłat |
Terminowość spłat |
Terminowość spłat |
Terminowość spłat i kondycja ekon.-finans. dłużnika | |
IM N0fm,ii'i. |
Opóźnienie w spłaae nie przekracza 6 miesięcy |
Opóźnienie w spłacie nie przekracza 1 miesiąca |
Opóźnienie w spłacie nie przekracza 1 roku |
Opóźnienie w spłacie nie przekracza 1 mieś., a kondycja ekon -finans. dłużnika nie budzi obaw |
1,5% -tylko detaliczne |
Nie występuje |
Opóźnienie w spłacie przekracza 1 mieś., ale nie przekracza 3 mieś. |
Nie występuje |
Opóźnienie w spłacie przekracza 1 mieś., ale nie przekracza 3 mieś., a kondycja ekon -finans. dłużnika nie budzi obaw; ale ze względu na ryzyko regionu, kraju, branży, grupy klientów, grupy produktów wymagają szczególnej uwagi |
1,5% | |
IK * Łi |
Nie występuje |
Opóźnienie w spłacie 3-6 mieś. |
Nie występuje |
Opóźnienie w spłacie 3-6 mieś.; kondycja ekon.-finans. może stanowić zagrożenie terminowej spłaty ekspozycji |
20% |
Nie występuje |
Opóźnienie w spłacie 6-12 mieś. |
Opóźnienie w spłacie 1-2 lata |
Opóźnienie w spłacie 6-12 mieś.; kondycja ekon.-finans. ulega znacznemu pogorszeniu, zwłaszcza gdy ponoszone straty istotnie naruszają ich kapitały (aktywa netto) |
50% | |
■BtCOflO |
Opóźnienie w spłacie powyżej 6 mieś oraz m.in. ek$pozyqi kwestionowanych przez dłużnika |
Opóźnienie w spłacie powyżej 12 mieś. oraz m in. ekspozycjo kwestionowane przez dłużnika |
Opóźnienie w spłacie powyżej 2 lat |
Opóźnienie w spłacie powyżej 12 mieś., kondycja ekon.-finans pogarsza się w sposób nieodwracalnie uniemożliwiający spłacenie długu lub są inne okohcznośa. np ogłoszono upadłość (innego podmiotu |
100% |
jrtkii" M Iwenłcz-Dfoidowsk® ZttąćtD*IniMtNtlentom ł'wi w.w.mwh ,'inu
111