W praktyce bardzo często punktem wyjścia budowy modelu wartości kapitału jest znana wartość /ć(0) kapitału K w momencie 0. Dla wygody Czytelnika podajemy postać modeli (4.1) i (4.6) odpowiadającą temu przypadkowi:
K(t) = AT(0)(1 +r/f te R. (4.8)
*(/) = K(0)e'«\ te R. (4.9)
Przykład 4.3
W przykładzie 4.2 rozpatrywaliśmy model (4.1) wartości kapitału K przy rocznej stopie r = 25%, utworzony na podstawie wartości K(Q) = 1000,
K{1) = 1000- 1,25'-2, te R.
Podaliśmy tam również inną postać tego modelu, odpowiadającą wartości AT(0) = 640.
KU) = 640-1,25'. te R.
Łatwo zauważyć, że taka postać modelu bezpośrednio wynika z wzoru (4.9).
Zastąpimy teraz stopę oprocentowania rocznego r tego modelu równoważną stopą oprocentowania ciągłego rc. Z warunku (4.7) otrzymujemy rc = 22,31%. Przy tej stopie i przy założeniu znanej wartości kapitału K(2) = 1000 model ma postać
KU) = 1000ea223,('-2\ te R. a przy danej wartości AT(0) = 640
K(t) = 640e0-2231', te R.
Wykresem każdego z powyższych modeli wartości kapitału K jest oczywiście ta sama krzywa wykładnicza z rysunku 4.3.
Na koniec tego przykładu zauważmy, że w literaturze z zakresu matematyki finansowej zwykle nie stosuje się różnych oznaczeń dla stopy oprocentowania rocznego i stopy oprocentowania ciągłego. Gdy więc dowiadujemy się. że parametrem modelu wartości kapitału w czasie jest stopa o wysokości np. 25%. z kontekstu musimy wywnioskować, czy chodzi o stopę oprocentowania rocznego, czy ciągłego. W tym drugim przypadku tempo wzrostu wartości kapitału byłoby wyższe, ponieważ z warunku 1 + r = e0-25 wynika, że r = 28,40%.
■
Parametrem modeli wartości kapitału wyprowadzonych w tym punkcie rozdziału jest stopa procentowa, dana jako stopa kapitalizacji rocznej lub ciągłej.] W wielu modelach inwestycji Finansowych przyjmuje się, że jest to stopa wolna od ryzyka, a jej wartość kształtuje rynek. Ustalenie odpowiedniego poziomu tej stopy 1 jest bardzo istotne, ponieważ bezpośrednio od tego zależy zgodność modelu z rzeczywistymi cechami modelowanego procesu zmian wartości kapitału, a tym samym - trafność wnioskowania o jego przyszłych i przeszłych w artościach.
Wspominaliśmy, że model wartości kapitału w czasie jest w matematyce ifoansowcj używany do wyceny rent. modelowania spłaty długów i analizy Httstycji finansowych, o czym będzie mowa w następnych rozdziałach tej |liu.|/ki. Nie są to jedyne obszary jego zastosowań. Poniższy przykład ilustruje Wykorzystanie modelu wartości kapitału w analizie pew nego problemu z dziedziny kr/ądzania firmą.
I Przykład 4.4
L W modelu funkcjonowania pewnej firmy funkcja kit), ciągła względem czasu. Dpiiuje koszt materiałów' zużytych w procesie produkcji. Dla ustalonej chwili ■Wartość k(t)ót można interpretować jako wartość kosztów poniesionych w krótkim ^Jedziale czasu (/. t + d/). Zauważmy, że łącznej wartości kosztów w okresie (0, 71 Jeży obliczać jako całki
O
ponieważ byłoby to „sumowanie*’ kosztów bez uwzględnienia czynnika czasu, ■f celu obliczenia łącznego kosztu poniesionego w okresie [0. T] trzeba najpierw Bktualizować poszczególne wartości kosztu k(t) na jeden, wspólny moment i dopiero wtedy dokonać „sumowania" poprzez obliczenie odpowiedniej całki. Aktualizując k(t) na moment T według modelu (4.1). otrzymujemy
*(r)(l+r)r-',
Bwiązku z czym łączny koszt w okresie [0. 7], obliczony na moment T, jest równy
T
K(T) = jk(t)(\+r)T~'dt.
tości tych samych kosztów, ale obliczonej na moment 0, możemy dojść Butna sposobami. Po pierwsze - postępując jak wyżej - możemy obliczyć ■ktualizowaną wartość kosztu k(t) na moment 0
*(00+r)-'.
hastępnie obliczyć łączne, zaktualizowane na moment 0, koszty w' okresie (0, T\
T
=
W) = /*(/)(!+r)-'d/.
gim sposobem, wynikającym z addytywności modelu (4.1). jest aktualizacja na ent 0 obliczonej wcześniej wartości K(T)
A'(0) - K(T)(I + r)~T = (1 + r)-r Jfc(f) (1 + r)r“'d/ = /*(/)(! +r)"'d/.
o o
prowadząca oczywiście do takiego samego wyniku jak wcześniej.