lektury j polski2

Wesele

Stanisław Wyspiański

W akcie II emocje weselnych gości osiągają punkt kulminacyjny. Atmosfera zagęszcza się, Kasper z Kasią przygotowują się do miłosnych manewrów. Państwo młodzi planują przyszłość. Pan Młody marzy o dworku modrzewiowym, jego żona poprzez racjonalne stwierdzenia, studzi te marzenia.

Najważniejsze spotkanie dotyczy Gospodarza i Wemyhory, przybywającego na koniu podkutym złotymi podkowami. Wernyhora przekazuje Gospodarzowi Słowo-Rozkaz, zapowiada swój powrót z Archaniołem, daje mu też złoty róg: Na jego rycerny głos/ spotężni się Duch,/ podejmie Los. Gospodarz ma natomiast rozesłać wici, zmobilizować mieszkańców do zgromadzenia się i podjęcia działań niepodległościowych. Spotkanie z Wemyhorą oszałamia Gospodarza, chce natychmiast przygotowywać się do walki, przekazuje złoty róg Jaśkowi, nakazując mu rozesłać wici. Jego zapał zderza się z racjonalnym i stanowczym zachowaniem żony, która kładzie męża spać, zrzucając jego majaczenia na karb nadmiaru alkoholu. Złota podkowa, widoczny znak pobytu niezwykłego gościa, zostaje schowana przez Gospodynię do skrzyni.

Akt III skupia 37 scen, utrzymany w konwencji realistyczno-symbolicznej jest kontynuacją rozpoczętych działań. Zbliża się świt, weselnicy odpoczywają, wydaje się, że akcja trochę zwolniła bieg. Pijany Nos opiewa kult Bachusa, boga wina. Czepiec targuje się z Muzykantem, Rachela decyduje się na subtelne wyznanie miłości Poecie, Pan Młody ostrzega Haneczkę przed zbytnim spoufalaniem się z drużbami Panna Młoda opowiada Poecie swój dziwny sen, w którym diabły wiozły ją karetą do Polski

Kuba rozmawia z Czepcem i zdradza mu szczegóły odwiedzin niezwykłego gościa. Czepiec początkowo nie wierzy, lecz później domaga się konfrontacji z Gospodarzem. W ręku dzierży kosę. Nikt już nie ma wątpliwości, że należy czekać na Wemyhorę. Bohaterowie w skupieniu wsłuchują się w odgłosy dochodzące do bronowickiej chaty. Zjawia się Jasiek, widzi zastygłe pozy weselników, przypomina sobie, że miał zadąć w róg. Niestety, rogu nie ma, jest tylko sznur. Jasiek przypomina sobie, że zgubił złoty rógj kiedy schylał się po czapkę z pawimi piórami. Chochoł nakazuje Jaśkowi, aby powyjmował weselnikorri kosy z rąk. Teraz on przygotuje ich do magicznego rytuału. W takt usypiającej chocholej muzyki pary zaczynają tańczyć. Jest to taniec ospały, jednostajny, będący wyrazem rezygnacji i poddania się. Rozlega się pianie kura, Jasiek nawołuje do chwycenia za broń, ale nikt go nie słyszy, pary są jak w transie] a Chochoł powtarza Jaśkowi szyderczy refren: Miałeś chamie złoty róg...

Symbolika

Chochoł — to najważniejszy symbol obecny w dramacie, słomiana kuka okrywająca krzak róży. W akcie II sprowadza zjawy w akcie III usypia weselników i wprowadza ich swoją muzyką, wygrywaną na drewnianym badylu w jednostajny taniec, w kręgu, z którego nie mogą się wydostać. Chochoł może też nieśi pierwiastki nadziei na lepszą przyszłość, ponieważ stanowi ochronę kwiatu, który rozkwitnie na wiosnę kiedy będzie miał ku temu sprzyjające okoliczności Potrzeba wolności drzemie więc w narodzie i dć o sobie znać we właściwym momencie.

Chocholi taniec — oznacza niemoc narodu, błędne koło, zamknięcie jakby w potrzasku idei ni którą być może jeszcze nie przyszedł odpowiedni czas.    j

Złoty róg — oznacza szansę na odzyskanie niepodległości To podarunek od Wemyhory, przedmio magiczny, dzięki któremu Gospodarz ma zwołać uczestników zrywu narodowowyzwoleńczego. Oddaj< go jednak w ręce nieodpowiedzialnego Jaśka, który zachwyca się nim, ale gubi przez nieuwagę, schyłająi się po czapkę z pawimi piórami    g

Złota podkowa — materialny znak obecności Wemyhory. Symbolizuje szczęście, ale Gospodyń zabiera ją i zamyka w skrzyni, odkłada „na później”    |

Czapka z pawimi piórami — jest symbolem materializmu chłopów, ich pazerności, zamiłowani do powierzchowności Chłopi lubili stroić się w pawie pióra.

Sznur — to przedmiot, który pozostał Jaśkowi po zgubieniu złotego rogu, oznacza zniewoleni narodowe.

312