M Feld TBM645

645

13.9. Kształtowanie zębów kół zębatych stożkowych

13.9.1.4. Obróbka metodą bezwiórową

Jest ona stosowana do kół zębatych stożkowych talerzowych, przez wyciskanie zębów na prasach. Wyciskanie na zimno jest ograniczone bardzo dużymi naciskami koniecznymi do kształtowania plastycznego materiału, przy zastosowaniu konwencjonalnych narzędzi odwzorowujących powierzchnie gotowego wyrobu.

Nową metodę zastosowano w prasach z wahającą matrycą. Cechą charakterystyczną tych pras jest skupienie nacisku tylko na części powierzchni kołowej przedmiotu obrabianego. Umożliwia to układ wahliwej matrycy (rys. 13.107).

RYS. 13.107. Wyciskanie zębów koła zębatego stożkowego na prasie z wahającą matrycą; 1 - wahająca matryca, 2 - wypy-chacz, 3 - koło zębate stożkowe

W przypadku wyciskania przedmiotów o skomplikowanych kształtach, do których należy zaliczyć zęby kół zębatych stożkowych łukowych, celowe jest stosowanie dodatkowego nacisku na przedmiot obrabiany. Rolę tę może spełniać wypychacz.

13.9.2. Kształtowanie zębów kół zębatych stożkowych o zębach łukowych

Do przekładni o dużych prędkościach obwodowych i przenoszących duże momenty obrotowe stosuje się koła stożkowe o zębach łukowych. Wykonanie ich wymaga specjalnych obrabiarek, i to bardzo skomplikowanych, i złożonych narzędzi. Zęby na tych kołach nacina się wg następujących systemów: Gleasona, Klingenberga i Orlikona. Nazwy te pochodzą od twórców systemów i producentów obrabiarek. Cechą charakterystyczną obrabiarek do obróbki tych kół są dwa wrzecienniki: wrzeciennik przedmiotowy i narzędziowy, podobnie jak w obrabiarkach do nacinania zębów w kołach zębatych stożkowych o zębach prostych lub skośnych.

13.9.2.1. System Gleasona

Systemem Gleasona nacina się zęby kół zębatych stożkowych o linii zębów łukowo--kołowych (rys. 13.103a). Jest to najstarszy system wytwarzania przekładni kątowych. Można nim nacinać zęby metodą obwiedniową, kształtową lub obwiedniowo--kształtową. Narzędziami są głowice wielonożowe. Obróbka odbywa się najczęściej