72
wej H (wyrażcfnej w jednostkach siły) (u nas H = 5 cm, ponieważ skala sił b — 1 T/2 cm, więc siły w parze będą miały wartość po 2,5 T), stąd ramię pary sił di = M/2,5 T = 2/2,5 = 0,8, co w skali odległości wynosi 0,8 cm. W parze sił występują siły: jedna skierowana w lewo, druga w prawo. Siła skierowana w prawo do bieguna S od wieloboku sił jest traktowana jako pierwsza, siła skierowana w lewo - jako druga. Mając te dane, wykres momentów wykreślamy początkowo nie uwzględniając momentu M. Na wieloboku sznurowym pod momentem wprowadzamy skok, równy wyliczonemu ramieniu <Z1, zaznaczając skok w tę stronę, którą wyznacza podana kolejność sił w parze. Wynik jest identyczny z poprzednim.
2.7. Łuki trójprzegubowe
Łukiem trójprzegubowym będziemy nazywać układ dwóch prętów zakrzywionych, połączonych przegubami, jak, np. na rysunku 2.68. Zamocowanie przegubowe dostarcza dwóch niewiadomych podporowych, czyli do wyznaczenia mamy cztery wielkości Wyznaczymy je na podstawie trzech równań równowagi oraz jednego równania otrzymanego z warunku zerowej wartości momentu zginającego w przegubie.
Wykreślnie można wyznaczyć niewiadome podporowe korzystając z tego, że reakcja części nieob-ciążonej musi przechodzić przez przegub. Wynika to albo z warunku równowagi dwóch sił: siły uzewnętrznionej w przegubie i reakcji części nieobciążonej, albo z warunku zerowej wartości momentu zginającego w przegubie.
A
7
Rys. 2.68
Gdy siły obciążają obie części łuku, wówczas stosujemy w rozwiązaniu wykreślnym zasadę super: pozycji. Głosi ona, że jeżeli skutki są liniowo zależne od przyczyn, to skutek 'sumy przyczyn równa się
sumie skutków, wywołanych niezależnymi przyczynami (rys. 2.69). Z rysunku dla belki obciążonej siłą P2 reakcja At wyniesie
a dla belki obciążonej siłą P2 reakqa A2 będzie równa
l
A =
czyli skutek (A) liniowo zależy od przyczyny (P). Całkowita reakcja A w razie działania dwóch sił P2 i P2 wyniesie
/
czyli jest równa sumie reakcji AŁ i A2 _ . A = Ax + A2.;
Rozpatrzmy łuk trójprzegubowy obciążony obustronnie w sposób podany na rysunku_ 2.70. Najpierw odrzucamy siły P2 i P3, rozpatrując lewą część łuku. Wyznaczmy reakcje AL i Bl. Po stronie prawej działają dwie siły, musimy zatem najpierw znaleźć ich wypadkową, a później dopiero reakcje A2 i Bv Reakcje od całkowitego obciążenia łuku rozłożonego. po jego obu stronach będą sumą wektorową odpowiednio reakcji A L i A 2 oraz Bt i B2.
Rys. 2.69
!
i