badawczymi jak i sposobami udzielania odpowiedzi na postawione pytania. O metodzie badawczej w węższym znaczeniu mówimy wówczas, gdy zespól czynności badawczych ogranicza się tylko do próby udzielenia odpowiedzi na postawione pytania badawcze. Autor stwierdza, że najczęściej w praktyce pedagogicznej mówi się o metodzie w pojęciu węższym. Najbardziej trafną dla potrzeb tej pracy jest klasyfikacja opracowana przez A.W. Maszke. Autor ten pisze, że przez metodę rozumieć będziemy typowe i powtarzalne sposoby zbierania, opracowania, analizy i interpretowania danych empirycznych, służące do uzyskania maksymalnie uzasadnionych odpowiedzi na stawiane pytania badawcze .
Powszechne zastosowanie w badaniach pedagogicznych mają wg. A.W. Maszke następujące metody badawcze:
1. Metoda monograficzno - terenowa
2. Metoda sondażowa - reprezentacyjna
3. Eksperyment
4. Metoda socjometryczna
5. Metoda indywidualnych przypadków
W niniejszej pracy autor posłużył się metodą sondażową, aby osiągnąć cel badań. A.W. Maszke pisze, że metoda sondażu jest sposobem gromadzenia informacji o interesujących badacza zjawiskach, zdarzeniach czy procesach występujących w badanym środowisku społecznym, lokalnym, rodzinnym, wychowawczym w oparciu sondowanie opinii i poglądów dobranych z określonego punktu widzenia osób zwanych respondentami .
Metoda ta pozwala na pozyskanie informacji o całej badanej zbiorowości na podstawie zbadania jedynie pewnej jej części, tzw. próby badawczej. Metoda sondażu w odniesieniu do zjawisk pedagogicznych umożliwia gromadzenie wszelkiego rodzaju informacji dotyczących problemów odnoszących się do procesu kształcenia i wychowania. Jest ona szczególnie przydatna przy poznawaniu opinii społecznych w szczególności opinii rodziców, nauczycieli, uczniów, osób kształcących się na temat zagadnień i procesów związanych z edukacją, oświatą i ich funkcjonowaniem. Zaleta tej metody jest to, że umożliwia się jej uczestnikom wyrażania opinii i branie w ten sposób udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących wprowadzania zmian. W metodzie sondażu narzędziami badawczymi są: kwestionariusze ankiet i wywiadów, różne notatki opisujące badana rzeczywistość, informacje zebrane od uczniów, nauczycieli, rodziców czy innych osób na temat badanego zjawiska.
79 A.W. Maszke, Metodologiczne podstawy badań pedagogicznych, Rzeszów 2004, s. 112.
80 A.W. Maszke. Metodologiczne podstawy badań pedagogicznych Rzeszów 2004, s. 118.
40