102 Testy przesiewowe w celu wykrycia wad słuchu
U około połowy noworodków z uszkodzonym słuchem przyczyna nic jest znana lub możliwa do ustalenia.
Czynniki, które prowadzą do uszkodzenia słuchu w okresie płodowym i noworodkowym dz«eii się na
• genetyczne.
• związane z zyoem płodowym,
• związane z porodem, okresem okołoporodowym i noworodkowym__
Pozostałymi przyczynami wad słuchu mogą być: zakażenie wewnątrzmacicznc.
- nieprawidłowa budowa twarzoczaszki.
urodzeńiowa masa ciała noworodka poniżej 1500 g.
- wentylacja mechaniczna dłuższa niż 5 dni. przedłużająca się żółtaczka.
- leki ofotoksyczne,
bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Najważniejszym okresem rozwoju mowy są pierwsze 3 lata życia dziecka, a szczególnie istotne jest pierwsze 6 mieś. życia. Dotychczas średnia wieku wykrywania zaburzeń słuchu w Polsce była bliska 3 lat. Po wprowadzeniu badań skryningowych słuchu wady wykrywa się znacznie wcześniej.
Słuch ma istotne znaczenie dla rozwoju dziecka. Reakcje słuchowe na dźwięk rozw ijają się. począwszy od odruchów akustycznych w okresie noworodkowym przez lokalizację dźw ięków do rozumienia słyszalnych dźwięków jako sygnał.
Jedno, dwoje dzieci na tysiąc rodzi się z uszkodzeniem głębokim i jedno. dwoje z nicdosłuchem mniejszego stopnia. Wrodzony niedosłuch występuje ok. 6 razy częściej niż hipotyrcoza i ok. 15 razy częściej niż fenyloketonuria - choroby, które objęte są programem obowiązkowych powszechnych badań przesiewowych w Polsce, dlatego konieczne jest wykonywanie badań przesiewowych słuchu u noworodków'.
Badanie słuchu u noworodka wymaga zastosowania metody obiektywnej, która umożliwi ocenę zaburzenia słuchu, jednocześnie mc jest konieczna .współpraca" ze strony dziecka. Do takich metod należą badania elektrofizjo-»ic/ne. polegające na tym. że sygnały powstające w odpow iedzi na stymulację kustyczną są rejestrow ane za pomocą urządzenia.
Zalecaną metodą badań skryningowych jest badanie otoemisji akustycznej OAH (ang. Oto AcouslTć Emission). Jest to metoda czuła, specyficzna i tania, czas badania krótki trwający kilkanaście sekund. Badanie jest nieinwazyjne >rosfc u przeprowadzeniu.
adanie wykonywane jest na oddziale położniczo-noworodkowym w 2. dobie ży-a dziecka, ponieważ do lego czasu maź płodowa znajdująca się w przewodach uchowych powinna Się wchłonąć.---------
Jesly przesiewowe wykonywane u noworodka 103
Badanie polega na prawidłowym umiejscowieniu sondy w przewodzie słuchowym zewnętrznym i rejestrowaniu potencjałów, które powstają na drodze
słuchowej (ryc. 7.8).
Przeprowadzony test nie wymaga interpretacji wyniku przez personel, gdyż wyniki badania interpretowane są automatycznie. Potwierdzeniem przeprowadzenia badania jest certyfikat w książeczce zdrowia dziecka. W zależności od wyniku badania wkleja się odpowiedni kolor certyfikatu. jfLolor niebieski oznacza badanie słuchu z wynikiem prawidłowym, kolor żółty - wynik nieprawidłowy lub stwierdzenie czynników ryzyka uszkodzenia słuchu (tabl. 5 i 6 - p. wklejka barwna).
Jeśli test wypadnie nieprawidłowo, powtarza się go w dniu wypisu dziecka ze szpitala. Badanie test przeprowadzane w wyciszonym pomieszczeniu podczas naturalnego snu-noworodka Niezależnie od wyniku badania przesiewowego personel oddziału położniczo-noworodkowego przeprowadza wywiad z matką dziecka dotyczący czynników ryzyka uszkodzenia słuchu.
Przeprowadzony wywiad z matką dziecka dotyczący czynników ryzyka uszkodzenia słuchu oraz wynik przeprowadzonego badania dokumentuje się w Karcie Przesiewowego Badania Słuchu (ryc. 7.9).