102 Testy przesiewowe w celu wykrycia wad słuchu
U około połowy noworodków z uszkodzonym słuchem przyczyna nie jest znana lub możliwa do ustalenia.
Czynniki, które prowadzą do uszkodzenia słuchu w okresie płodowym i noworodkowym dzieli się na.
• genetyczne,
• związane z życiem płodowym,
• związane z porodem, okresem okołoporodowym i noworodkowym.
Pozostałymi przyczynami wad słuchu mogą być:
- (zakaźeaie wewnątrzmaciczne,
- (nieprawidłowa budowa łwarzoczaszki,
- turodzeniowa masa ciała noworodka poniżej 1500 g,
- ^.wentylacja mechaniczna dłuższa niż 5 dni,
- ^przedłużająca się żółtaczka,
- łeKTototoksyczne,
bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Najważniejszym okresem rozwoju mowy są pierwsze 3 lata życia dziecka, a szczególnie istotne jest pierwsze 6 mieś. życia. Dotychczas średnia wieku wykrywania zaburzeń słuchu w Polsce była bliska 3 lat. Po wprowadzeniu badań skiyningowych słuchu wady wykrywa się znacznie wcześniej.
Słuch ma istotne znaczenie dla rozwoju dziecka. Reakcje słuchowe na dźwięk rozwijają się, począwszy od odruchów akustycznych w okresie noworodkowym przez lokalizację dźwięków do rozumienia słyszalnych dźwięków jako sygnał.
Jedno, dwoje dzieci na tysiąc rodzi się z uszkodzeniem głębokim i jedno, dwoje z niedosłuebem mniejszego stopnia. Wrodzony niedosłuch występuje ok. 6 razy częściej niż hipotyreoza i ok. 15 razy częściej niż fenyloketonuria - choroby, które objęte są programem obowiązkowych powszechnych badań przesiewowych w Polsce, dlatego konieczne jest wykonywanie badań przesiewowych słuchu u noworodków.
Badanie słuchu u noworodka wymaga zastosowania metody obiektywnej, która umożliwi ocenę zaburzenia słuchu, jednocześnie nie jest konieczna ,współpraca” ze strony dziecka. Do takich metod należą badania elektrofizjo-;iczne, polegające na tym, że sygnały powstające w odpowiedzi na stymulację kustyczną są rejestrowane za pomocą urządzenia.
Zalecaną metodą badań skiyningowych jest_bgdanie otoemisji akustycznej O A E (angTOto Acoustic Emission). JesTto metoda czuła, specyficzna i tania, czas badania krótki - trwający kilkanaście sekund. Badanie jest nieinwazyjne >rosfe w przeprowadzeniu.
adanie wykonywane jest na oddziale położniczo-noworodkowym w 2. dobie ży-a dziecka, ponieważ do tego czasu maź płodowa znajdująca się w przewodach uchowych powinna Się wchłonąć:--— —= —:--
Badanie polega na prawidłowym umiejscowieniu sondy w przewodzie słuchowym zewnętrznym i rejestrowaniu potencjałów, które powstają na drodze słuchowej (ryc. 7.8).
Ryc. 7.8. Badanie słuchu u noworodka.
Przeprowadzony test nie wymaga interpretacji wyniku przez personel, gdyż wyniki badania interpretowane są automatycznie. Potwierdzeniem przeprowadzenia badania jest certyfikat w książeczce zdrowia dziecka. W zależności od wyniku badania wkleja się odpowiedni kolor certyfikatu. &olor niebieski oznacza badanie słuchu z wynikiem prawidłowym, kolor żółty - wynik nieprawidłowy lub stwierdzenie czynników ryzyka uszkodzenia słuchu (tabl. 5 i 6 - p. wklejka barwna).
Jeśli test wypadnie nieprawidłowo, powtarza się go w dniu wypisu dziecka ze szpitala. Badanie jest przeprowadzane w wyciszonym pomieszczeniu podczas naturalnego snir noworodka. Niezależnie od wyniku badania przesiewowego personel oddziału położniczo-noworodkowego przeprowadza wywiad z matką dziecka dotyczący czynników ryzyka uszkodzenia słuchu.
Przeprowadzony wywiad z matką dziecka dotyczący czynników ryzyka uszkodzenia słuchu oraz wynik przeprowadzonego badania dokumentuje się w Karcie Przesiewowego Badania Słuchu (ryc. 7.9).