neonatologia4

178 Cewnikowanie żyły pępowinowej

• krwawienie.
• martwica tkanek, uszkodzenie nerwów.
• zakrzepowe zapaleń^1 ^2 żył.
• obkurczerue naczyń zylnych	1

i przeciwwskazania do zatozenia wkłucia dożylnego

Pytania sprawdzające

I Proszę wym-enić wskazania

2    Rcsz^wym^nić cechy różnicujące naczynie zylne' naczyn.e tętnicze

3    Proszę wymienić zalecaną kolejność nakłucia naczyh zylnych u noworodka

4    Proszę omówić schemat założenia wkłucia dożylnego u noworodka

Cewnikowanie żyły pępowinowej

Cel główny:

Omówienie roli położnei podczas cewnikowania żyły pępowinowei u noworodka donoszonego

Cele szczegółowe:

1    Zapoznane ze wskazaniami do cewnikowania żyły pępowinowej u noworodka

2    Przedstawienie powikłań związanych z cewnikowaniem żyły pępowinowej u noworodka

3    Przedstawienie ro² położnej podczas cewnikowania zyty pępowinowej u noworodka

W pępowinie przebiegają 3 naczynia: 2 tętnice i I żyła. Żyła jest łatwa do ro/po/nama zc względu na duże i otwarte św iatło ściany żyły. Tętnica to okrągłe naczynie o małej średnicy i grubej ścianie.

[Cewnikówane żyły pępowinowej odbywa się przy zachowaniu zasad aseplyki i u łyseptyki oraz jednoczesnej kontroli czynności życiowych noworodka

Żylnc naczynie pępowinowe stwarza wyjątkową możliwość uzyskania dostępu donaczyniowcgo u noworodka. Żyła pępowinowa widoczna jest jako duże naczynie o cienkich ściankach. Może być ona wykorzystana do przetaczania płynów i podawania Icków.

Technika wykonywania wybranych zabiegów u noworodka 179

•    potrzeba oznaczenia prężności gazów we krwi. jeżeli n* można dokonać kamu-

lacji tętnicy.

•    konieczność szybkiego wypełnienia łożyska naczyniowego u noworodka we

wstrząsie,

•    konieczność pobrania krwi do badać laboratoryjnych, jeśli nie można uzyskać

dostępu do zyt obwodowych

Cewnik do żyły pępowinow ej zakłada lekarz, natomiast położna jest osobą asy-stującą oraz sprawującą bezpośrednią opiekę i obserwację nad noworodkiem.

Cewnikowanie żyły pępowinowej jest zabiegiem ascptycznym Noworodek powinien leżeć na płaskim podłożu w neutralnej temperaturze otoczenia. Należy przykleić elektrody kardiomonitora i podłączyć noworodka do systemu monitorującego. Dodatkowo należy prowadzić obserwację parametrów noworodka: tętna, temperatury, ciśnienia, zabarwienia powłok skórnych, ilości i jakości oddechów.

Po założeniu cewnika należy sprawdzić jego położenie poprzez wykonanie zdjęcia rentgenowskiego jamy brzusznej. Cewnik powinien znajdować się powyżej przepony w żyle głównej dolnej

Po wykonaniu cewnikowania zyty pępowinowei u noworodka mogą poiawić się

powikłania mm:

•    zakrzep zylny w wyniku wprowadzenia materiału zatorowego.

•    uszkodzenie wątroby i nadciśnienie w żyle wrotnej na skutek zbyt głębokiego

założenia cewnika.

•    wprowadzenie zakażenia.

•    zator płucny w wyniku wprowadzenia powietrza.

•    ostre krwawienie związane z przypadkowym usunięciem cewnika__

1

Wskazania do wykonania cewnikowania żyły pępowinowej:

•    konieczność podania leków podczas resuscytacji na sali porodowej,

•    wymienne przetaczanie k/wi.

•    pom.ar ośrodkowego ciśnienia zytnego.

2

   podanie płynów u wcześniaków z masą ciała < 800 g

Jeśli nie ma oznak zakazemo. cewnik w żyle pępowinowej me powinien być utrzymany dłużej niż 7 dni________J

Sytuacją, w której podaje się leki przez cewnik założony do żyły pępowinowej bez kontroli radiologicznej, jest resuscytacja poporodowa. W takich warunkach cewnik umieszczany jest płytko pod skórą (ok. 1 cm). Cewnik na ety usunąć po zakończeniu resuscytacji.

Pytania sprawdzające    » nn-

1 Proszę wymienić wskazania do wykonania cewnikowania zyty pępowinowej u no-2 Proszę wymienić powikłania związane z nieprawidłowym sposobem cewnikowa

ma zyty pępowinowei u noworodka    _

3. W jakiej sytuacji należy podać leki przez cewnik założony do zyty pępowinowej

bez uprzedniej kontroli radiologicznej⁰