54
Co wiadomość czyni wiadomym i jakie są obecnie tendencje w jej redagowaniu?
Nie mniej istotnym sygnałem gatunkowym jest trójsegmentowa struktura, obejmująca tytuł (prosty lub złożony), lid i kilkuakapitowy korpus. Warto jednak pamiętać, że w strukturę wiadomości mogą być odlane inne gatunki wypowiedzi prasowych. Tożsamość strukturalną z wiadomością zyskują: korespondencje i sprawozdania (są zwykle sygnowane nazwą gatunkową i zawierają dane twórcy), reportaże, wywiady (te łatwo odróżnić, zwracając uwagę na korpus wr formie dialogu), felietony, a w prasie wyspecjalizowanej tzw. testy lub inne wypowiedzi poradnikowe [por. 4.3.3.].
Zanim na podstawie struktury uznamy jakąś wypowiedź za wiadomość, powinniśmy się jej lepiej przyjrzeć, zwracając uwagę na to, gdzie jest opublikowana, czy zawiera znamiona wypowiedzi publicystycznej (dział gazety, autor), jakie wypowiedzi jej towarzyszą.
Sposób komunikacyjnego wyzyskiwania wiadomości doprowadził do powstania dwoi zasadniczych odmian gatunku: a) wiadomości z dominantą informacyjną, które są realizacjami wzorca kanonicznego, b) wiadomości z dominantą publicystyczną, funkcjonujących (co w^ażne!) jako realizacje wzorców alternacyjnych lub adaptacyjnych.
Wiadomość tego rodzaju odznacza się spetryfikowaną strukturą, którą tworzą: tytuł powiadamiający wstępnie o fakcie lub zdarzeniu, lid pojedynczy (jeśli nie zawiera elementów oceniających) lub streszczający, korpus o kształcie relacji lub sprawozdania sprawiający wrażenie przekazu obiektywnego. Najważniejszą regułą, decydującą o sposobie układania treści w ramach korpusu, jest zasada odwróconej piramidy.
Charakteryzowanej odmianie wiadomości przyświeca intencja wieloaspektowego przedstawienia jakiegoś aktualnego faktu lub zdarzenia (zdarzenia wybierane do prezentacji mają zróżnicowany charakter w zależności od typu prasy oraz działu, w którym pojawia się konkretna wypowiedź). Świat jest przedstawiany wr miarę obiektywnie. Tekst prezentuje fakty lub zdarzenia, a ich interpretację pozostawia czytelnikom.
O stylu takiej wypowiedzi decydują następujące cechy: szablonowość związana ze spetryfikowaną strukturą, obiektywność (brak ekspresywności i perswazyjności), fachowmść i obrazowość.