Obraz2

3) Powstanie tzw. węzła morfologicznego na styku dwóch morfemów, np.: *Bogh - *bog-bsk'bjb ^ boz-bsky ^ bozski ^ bosski ^ bosski ^ boski,

W podanym przykładzie mają miejsce następujące zjawiska:

a)    Pierwsza palatalizacjag ^ z

b)    zanik jeru w słabej pozycji,

c)    upodobnienie pod względem dźwięczności zs ^ ss,

d)    upodobnienie pod względem miejsca artykulacji ss ^ ss,

e)    ściągnięcie dwóch identycznych spółgłosek w jedną ss ^

W wyniku przedstawionych zmian została zatarta pierwotna granica między podstawą słowotwórcząbog- a formantem (przyrostkiem) -bsk-.    4) Uproszczenie grup spółgłoskowych, np.:

a) rdbc ^ rdc ^ rc, np.: *srdbce ^ śerdbce ^ sierdce ^ sierce ^ serce, por. serdeczny,

b_ ^ j/, np.: *stblati (por. s-c-s stblati) ^ poi. stblati ^    ^

stlać ^ s/ać, por. pościel

c)    sto ^ sft? ^ sn, np.: *radostbny ^ radostny ^ radosny,

d)    śbdl ^ i/, np.: *śbdh ^ śedł, ale: *śbdla ^ iź//a ^ s/u, *śbdli ^ sd7z ^ i//.

§ 86. Pochodzenie spółgłosek f, f\ W języku prasłowiańskim spółgłoski v, v' nie miały bezdźwięcznych odpowiedników. Było to możliwe dzięki temu, że prasłowiańskie v pochodziło z praindo-europejskiego u (u niezgłoskotwórczego), podobnie jak/ pochodziło z praindoeuropejskiego i (i niezgłoskotwórczego). Tak więc język prasłowiański nie miał w swym systemie spółgłosek//'.

Spółgłoski te pojawiły się dopiero na gruncie poszczególnych języków słowiańskich w wyrazach zapożyczonych, takich jak np .figa, figura, forma, fortuna. Po zaniku słabych jerów f /’ pojawiły się również w wyrazach rodzimych jako efekt ubezdźwięcznienia g v ’ (por. § 85.1), np.: *krovbka ^ króvka ^ krufka, *travbka ^ travka ^ trafka, kv ’at ^ kf’at, tv’erfić ^ tf’orfie

Literatura:

1.    KIGr: Rozdz. Fonetyka, § 44—66.

2.    Kur: Cz. II. Rozdz. II, § 1—11.

3.    Rosp: Cz. I, § 65—91.

4.    Wiecz: § 28, 29,31,32,37.

74