Rzeczowniki miękkotematowe (tj. dawne tematy na -ja-, -i-, -er-, -u-) dziedziczą końcówkę -i {Jl-y po funkcjonalnie miękkich), np.: kaszy, kości, nocy, roli, pani.
Rzeczowniki miękkotematowe zakończone w M l.p. na~zź pochylone do XVII w. mogły też przyjmować końcówkę-*?/, podobnie jak w D i C l.p. (por. § 120, 121) zapożyczoną z deklinacji przymiotnikowej (por. § 146), np.: gospodyniej, lutniej, paniej, wolej.
3) Stan współczesny
Rzeczowniki twardotematowe mają końcówkę -e, miękkotematowe
-i ff-y.
§ 125. Wołacz liczby pojedynczej.
1) Stan wyjściowy
Deklinacja |
Końcówka |
Przykłady |
-a- |
-0 |
żen-o, ręk-o . |
-ja- |
-e |
duś-e, gospodyn-e |
-i- |
-i |
kost-i |
-er- |
-i |
mater-i |
-u- |
-y |
svekr-y, xorQg-y |
2) Zmiany na gruncie polskim
Rzeczowniki twardotematowe zachowują odziedziczoną końcówkę -o, np.: niewiasto, sławo.
Rzeczowniki miękkotematowe samogłoskowe do XVI w. mają końcówkę odziedziczoną -e, np.: dusze, dziewice, wyjątkowo też -i (analogiczną do spółgłoskowych), np.: lutni, ziemi. Od XVI w. przybierają końcówkę -o według twardotematowych, np.: duszo, dziewico, nadziejo.
Rzeczowniki miękkotematowe spółgłoskowe przyjmują końcówkę -i z dawnych tematów na -i-, np.: kośc-i, zlośc-i.
Rzeczowniki miękkotematowe pieszczotliwe od XVI w. przybierają końcówkę-w, np .'.Basiu, ciociu, mamusiu, Zosiu.
3) Stan współczesny
Współcześnie w W l.p. występują trzy końcówki: -o, -u, -i.
a) Końcówkę-u mają rzeczowniki samogłoskowe, np.: dolo, ojczyzno.
b) Końcówkę -u mają rzeczowniki miękkotematowe pieszczotliwe, np.: córuniu, nianiu.
c) Końcówkę-z mają rzeczowniki spółgłoskowe, np.: miłości, radości.
108