Obraz!3

. -v/// utnę szyje — - iTiir/yńca zapisu je polski przekład Rozmowy Mistrzu Polikarpa ze ś mieni n

yświadomi

mknięi

końca _ .. twarzą możliwość . v/vcny jego owocności, określona ^:-co jest to dla

"•''•■“-i* określenia jego morał-

..... jest to dla jednostki czymś, co de facto tworzy

osobowość. Ten paradoks odbija się w chrześcijański^ —*

wyjątkowym zainteresowaniem dl*

— z tych za< —

.......-mcj antropologii

•* uia „czterech rzeczy ostatnich" ^/as pierwszą jest śmierć. Piśmiennictwo eschatologiczne najpierw oswaja każdego z nieuchronnością śmierci    czyli z jej

„triumfem" — ale definiuje ia

^sP°sób nu ^nuM Pote

tozstr,

—wacią śmierci — ucumuje ją jako pozytywną k

uwolnienie się z    *    • (termin

n

.. _i!Si«««itiu oeatc

.....^. ruaiej QN) Dionizego Kartuza

cziow' "k ^{U tC CZtcry w}*^c^*^{e s}P^rawy z osobistymi dozi oa caHnOn ³ •” ^<>Z °^^roPⁿiejszcgo od śmierci? Co straszniej

„icSiji "'^"iejsze od pieklą? Cóż iicmesKiej? (por. Skwarę^.- *

Novr*« -

m/

od

^Jv- gd/i_c nniiM....i ^t<k^,'^c IhliusZ' gdzie najuczctey

^C HĄhieglejszy

^y /'octów Wergiliusz?

w

25. Pisma eschatologiczne. Triumf śmierci i danse macabre

Nikt się przecie mną nie skryje, wszytki cm żv 17IX 1463 — Dawid z Min icme sobie .^uca życia stwarza *cia rachunków i oceny jeno ou-m-nej sumy. Zaskakują

.j ,..«ą konieczność, jedyny .. o»v z więzów doczesności (terminus necessa-.„o/, rotem jest sąd ostateczny określany krótko jako iudicium, wówczas rozstrzyga się los duszy: czy zasłużyła na kary piekielne

(gehenna, inferni poenis), czy na chwałę (gloria, gaudia beatorum) Traktat De quatuor novissimis (dalei OM'

1471) od razu łac

*-

Tłi ~ * (zm. doznania-straszniejszego

•«warcxyń_ska ?_l?w< l ™ ^rac,0Śnie-'^{S2e od chwal}>’

_Ed_7ip ^{NoŚne ar}8^umenty ,11    ' ^{Kowzan 2003}>■

² dzisiaj" („hi _Slmi) ^{djaniu sn,|}erci narastały wokół toposu

Ofeję    ’U

^rX"ri^C^^lfU,Cr P^rzeP^<)lężny, gdzie Judasz M*fr

340

_Znm realizacją poetycką jest Wielki testom™, v ..

^ też swego rodzaju rozmową /_C śmiercią-    ^V,,,ona- hę-

„^iech minionego czasu. / której wszyscy nami >7™ ⁰⁰ BaHadę tchnienie „Ach. gdzie są niegdysiejsze śnLjt"p'^^refrenowe _lV0 ale katalog, dowodów marności ludzkie, kn. a '    , ^urł,owuJe

mi dawniejszy dorobek celnych nteraz metafor ^ ^prae'

[ÓJomck jest to według Filozofa myśl wcielona /    • .

»v/)-c,₃. jernec śmierci. podróżny odchodzący ' ! ^Cle,esna- POttułci-•octijtcisalas nędzarza.]    f* ^{w k}^dym miejscu, dusza

[Człowiek jest jeńcem śmierci, gościem »• r . 7

■*“ ‘i—~ - ss asras

Rzecz Vilłona ciekawa podwójnie, nie tyle z powodu wprowadzenia kobiet, ale włączenia do kręgu tych, co odeszli bezpowrotnie. °sób współczesnych, które jak Joannę d’Arc mogli znać niektórzy słuchacze tej ballady. Czy to echo myślenia w kategoriach zmiennej fortuny? Zdarzały się takie westchnienia po śmierci różnych znakomitości. niekiedy nawet mało współczujące:

Nic mu me pomogły [cesarzowi OltonowiJ ani panowanie, ani uciążliwe bogactwo, ani owo wspaniałe wojsko, którego niezliczone zastępy daremnie zgroma-d^/|i. włócznia i ostry miecz nie wyrwały go z r«jk śmierci, która jedna nie umie czcić ^róiou (Bruno z Kwerfurtu. Vita quitu/ue Frutrum. wyd. 1973. s. 183)

Cykl ViIlona powstał w tym samym czasie, kiedy ^°cku Dawid z Mirzyńca wpisywał do zbioru łacińskich kazań (założonego przez jego stryja Mikołaja) dwa polskie wiersze ⁰ umieraniu. Pierwszy, któremu nadano tytuł Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią, jest najdłuższym średniowiecznym wierszem w języku polskim, niekompletnie zachowanym (498 wer-^só*, końcowe 35 odtworzył Jan Los z wersji ruskiej; WR, s. 267). ^Jcst śmiałym przetworzeniem tekstu łacińskiego Dialogus magi-^sfn Roty car pi cum morle_f znanego wówczas od ok. stu lai (Piro-żyńska). Rozmowę poprzedza część narracyjna, wprowadzająca Postacie i szkicująca scenerię, w której rozegra się dialog. Po skończonym nabożeństwie, na którym był obecny zapewne ze swoimi śpiewającymi uczniami, magister Polikarp zostaje sam ¹ prosi Boga o możność zobaczenia śmierci. Jego życzenie się speł-