nież kształtowanie w społeczeństwie właściwych postaw i zachowań sprzyjających integracji z osobami niepełnosprawnymi.
warsztaty terapii zajęciowej
Podstawowymi formami aktywności wspomagającymi proces rehabilitacji osób niepełnosprawnych są warsztaty terapii zajęciowej i turnusy rehabilitacyjne. Warsztatem jest placówka stwarzająca niepełnosprawnym niezdolnym do pracy możliwości podjęcia zatrudnienia. Odbywa się to poprzez terapię zajęciową rozwijającą umiejętności wykonywania codziennych czynności i podnoszenia życiowej zaradności. Zajęcia mają również na celu rozwijanie sprawności psychofizycznej i umiejętności zawodowych, umożliwiających uczestnictwo w szkoleniu zawodowym albo podjęcie pracy. Terapię realizuje się na podstawie indywidualnego programu rehabilitacji, dopasowanego do indywidualnych potrzeb i możliwości niepełnosprawnego. Program określa formy i zakres rehabilitacji, metody i zakres nauki, zasady współpracy z rodziną lub opiekunami uczestnika zajęć, planowane efekty rehabilitacji i osoby odpowiedzialne za ich osiągnięcie. W warsztacie działa rada programowa, która dokonuje okresowej oceny realizacji programu. Na jej podstawie podejmuje się dalsze działania wobec osoby objętej programem, np. w postaci przedłużenia udziału w terapii łub skierowania osoby niepełnosprawnej do ośrodka wsparcia. Konieczność skierowania osoby do uczestnictwa w warsztatach powinna być wskazana w orzeczeniu o niepełnosprawności. Należy dodać, że warsztaty mogą być organizowane przez stowarzyszenia, fundacje i inne podmioty. Koszty utworzenia i działalności tych placówek dofinansowywane są ze środków publicznych. Ich kontrolą zajmują się powiatowe centra pomocy rodzinie.
turnusy
rehabilitacyjne
Turnus jest zorganizowaną formą aktywnej rehabilitacji połączonej z elementami wypoczynku, której celem jest ogólna poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie umiejętności społecznych uczestników poprzez nawiązywanie i rozwijanie kontaktów społecznych, realizację i rozwijanie zainteresowań, a także przez udział w innych zajęciach przewidzianych programem turnusu (art. lOc ust. 1 u.r.z.n.). Organizacja turnusu wymaga spełnienia określonych warunków. Zajmujące się tym podmioty muszą być wpisane do prowadzonego przez wojewodę rejestru organizatorów. Turnusy mogą się odbywać w przeznaczonych na ten cel ośrodkach. Czas ich trwania nie może być krótszy niż czternaście dni. Turnusy są organizowane wyłącznie w kraju w grupach co najmniej dwudziestoosobowych, w formie stacjonarnej i niestacjonarnej. Mogą być organizowane także w domach pomocy społecznej lub w innych placówkach opiekuńczych, jednakże tylko dla osób niebędących stałymi pensjonariuszami tych jednostek. Organizator turnusu opracowuje program, w którym określa rodzaj i cele turnusu, formy rehabilitacji, rodzaje zajęć (z uwzględnieniem zajęć indywidualnych i grupowych) oraz kadrę odpowiedzialną za realizację programu.
pomoc pieniężna
Oprócz rehabilitacji zawodowej i społecznej ustawa przyznaje osobom niepełnosprawnym uprawnienia związane z zatrudnieniem. Osoby niepełnosprawne zarejestrowane jako bezrobotne lub poszukujące pracy mogą korzystać z usług i instrumentów rynku pracy przewidzianych w ustawie o pro-
250