Obraz (113)

Tiotrowski porównuje M (sity psychiczne wyrażone M) z mechanizmem sterują-który kieruje jednostkę do odgrywania takiej czy innej roli w stosunkach mię-

jrrosobowych.

M nie świadczą więc tylko o aktywności wewnętrznej, realizującej się w marze-laacn. w wyobraźni, jak to przyjmują niektórzy psychologowie za Rorschachem, ale t ł— leż i o aktywności uzewnętrzniającej się w działaniu zgodnie z najgłębszymi ten-.t- : ami badanego, o aktywności według jego własnych idei, bez ulegania wpływom

-:zenia.

ednostki z M są bardziej oryginalne i twórcze w działaniu niż jednostki bez M :_j : małą liczbą M. Im więcej jest M w protokóle, tym bardziej jednostka różni się od mrcietności w działaniu i myśleniu. Dlatego też mogą być M (ale minusowe) w pro-i -ach niektórych chorych na schizofrenię paranoidalną przy zerwaniu kontaktu . . :o«czeniem ludzkim i z rzeczywistością.

'ednostki zaś bez M są bez indywidualności, mało samodzielne, zależne od in-:    nie mają szerszych zainteresowań. Brak M może też wskazywać na zaburzenia

-liczne lub na upośledzenie umysłowe, jeżeli wskazują na to także inne sygnatury.

Rorschach, a także inni psychologowie, zwraca uwagę na rodzaje widzianych T-amach ruchów. W zależności od tego wyróżniają w psychice trzy podstawowe gru-r Tendencji (sity pobudzające do takiego czy innego zachowania się):

1) Tendencje do samozaznaczania się, do dominowania, do osiągania, które ujaw-: i ruchy rozmachowe (RR), „wyciągające się”, przezwyciężające przestrzeń i siłę ceikości (skakać, biegać, tańczyć, fruwać itp.).

2 Tendencje do ulegania, podporządkowania się, które ujawniają ruchy skulone as - cofające się, poddające się sile ciążenia (klękać, nachylać się, leżeć, wypoczywać arO.

3) Tendencje chwiejne, wyrażające niezdecydowanie w^r życiu i postępowaniu, :e ujawniają ruchy niezdecydowane (RN), nawzajem się neutralizujące i blokujące * r. wysuwać się i cofać się).

Zdarzają się M opóźnione, tzn. takie, które nie pojawiają się w początkowych Tirżcach (I, II, III), gdzie zazwyczaj widzi się ludzi w ruchu, zwłaszcza w tabl. III, ; aopiero w następnych tablicach pod koniec badania albo też, gdy reakcja na tablicę, v której się widzi ludzi w ruchu, zjawia się ze znacznymi opóźnieniem. Świadczy to o za-' iłowanych tendencjach. Pominięcie całkowite ludzi na tabl. III, na której zazwyczaj : „lani widzą ludzi w ruchu, mówi o głębokim urazie do kogoś bliskiego.

Widzenie postaci ludzkiej innej płci niż badany świadczy, że cechy tej postaci (żeń-czy męskie) są właściwe badanemu, ale nie są przez niego akceptowane.

\1 wyrażone tylko częścią osoby ludzkiej (noga kopiąca, pięść grożąca) mówią rów-■ rż. o zahamowaniu podstawowych tendencji.

43

:-TERPRETACJA WYPOWIEDZI M