Opieka pielęgniarska nad chorym z urazem czaszkowo mózgowym (2)

▼----

8.2.    Zabezpieczenie właściwego oddychania

Składa się nań sprawdzenie- drożności dróg oddechowych, w razie potrzeby zabezpieczenie i utrzymanie prawidłowej wentylacji pacjenta: insuflacja tlenem, rurka ustno-gardłowa, intubacja, wentylacja mechaniczna, odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych (gdy odruch kaszlowy nie wystarcza), nawilżanie powietrza wdechowego, w zależności od potrzeb. Jest to zadanie niesłychanie ważne, gdyż z niedotlenienia bierze się większość powikłań prowadzących do wtórnego iszkodzenia mózgu.

8.3.    Ułożenie chorego i przestrzeganie właściwej pozycji

U osób z zaburzeniami przytomności, niesamodzielnych, ważne jest właściwe, jak wspomniano, ułożenie ciała z lekko uniesioną górną połową do 10-30 ?topni ponad poziom, aby ułatwić odpływ krwi żyliicj z głowy. Wskazane jest zastosowanie łóżka typu 1'ggeitona (lub innego ze sterowanym ukształtowa-ucm). Od pierw./y h god/in uir/bęclne są zmiany ułożenia w związku z profi-iik! \k,i pi/* eiw.t.llr/yiiowii li osól) w lepszym stanie wskazany jest przynaj-nim i wr wi • mym "kiesie pierwszych kilkudziesięciu godzin po urazie pobyt ,v pu/yeji le/.ąeej, aczkolwiek wstawanie w celu załatwienia potrzeb fizjologicz-tycli czy posiłków jest dopuszczalne.

8.4. Kontrola nad prawidłowym działaniem sprzętu

Do opieki nad chorym potrzeba wysokiej klasy sprzętu (aparatura monitorująca: kardiomonitor, pulsoksymetr, kapnograf; respirator, nawilżacz powietrza, cewniki, dopływ tlenu i powietrza). Od sprawności tych urządzeń zależy życie chorego, a one, jak każde urządzenie mechaniczne, bywają zawodne.

Dlatego też do zadań zespołu pielęgniarskiego należy upewnienie się, czy rży waua aparatura jest kompletna i sprawna. Pielęgniarka (pielęgniarz) powinna zapoznać się z instrukcją używanego sprzętu oraz znać zasady jego działania. Między innymi sprawdza, czy odprowadzenia (przewody) łączące respirator z centralnym zasilaniem są szczelne, podobnie jak odprowadzenia (rury karbowane) łączące respirator z pacjentem. Kontroluje nadane parametry pracy respiratora, takie jak tryb pracy respiratora, objętość oddechowa, częstość oddechu, stężenie tlenu w mieszaninie oddechowej, jak również ciśnienie w drogach oddechowych. Zwraca uwagę także na drożność założonych kaniul naczyniowych oraz drenów i cewników.

Musi również umieć rozpoznać, a następnie (w miarę kompetencji) usunąć drobne usterki w.-,funkcj onowan i u zastosowanej aparatury.

8.5.    Toaleta rurek: intubacyjnej i traclieostomijnej

W rurkach tych zbiera się wydzielina drzewa oskrzelowego od śluzowej (nnj częściej) do ropnej w przypadkach infekcji układu oddechowego. W suchym powietrzu, pochodzącym z ogrzewania sal chorych centralnym ogrzewaniem (klimatyzowane pomieszczenia to jeszcze rzadkość), wydzielina ta szybko wysy cha, tworząc czopy mechanicznie zmniejszające drożność wszystkich przewodów. Odsysanie wydzieliny, nawilżanie powietrza i wymiana rurek to właściwe zabiegi.

8.6.    Wstrząs - zapobieganie i zwalczanie

U chorych z urazowym uszkodzeniem mózgu wstrząs zdarza się rzadko, najczęściej w przeb iegu towarzyszących obrażeń jamy brzusznej czy klatki piersiowej. Na czynności zapobiegawcze w tym zakresie składają się: obserwacja chorego, a zwłaszcza twarzy, koloru jego skóry, suchości lub wilgotności powłok, zachowania się, kontrola ciśnienia tętniczego kiwi i tętna. Podanie tlenu i ogrzanie chorego są także istotnymi czynnikami zapobiegawczymi. Kaniulizacja żyły obwodowej, pobranie krwi do oznaczenia morfologii, grupy kiwi i krzyżówki zabezpieczają zespół leczący na wypadek, gdyby wstrząs zaczął się rozwijać. Podłączenie płynów krwiozastępczych, potem krwi (KKCz) czy mrożonego osocza (FFP) są już elementami terapii, ale w przypadku rozwijania sic wstrząsu trzeba szybko dociec, jaka jest jego przyczyna.