P1010231

telni. Ta aśmiertelność jest przedłużeniem życia na nieokreślony okres, choć niekoniecznie na wieczność. Inaczej mówiąc, śmierć nie jest rozpoznawana jako coś jednorazowego, ale jako coś progresywnego”. Takie poglądy mogą trwać bardzo długo, a także jakoś współistnieć z całkiem odmienną ideą - „radykalnego oddzielenia żywych od zmarłych”⁹. I właśnie w tej sferze przeświadczeń poruszają się wampiry - będące albo duchami ludzi zmarłych, albo trupami ożywionymi przez własnego lub złego ducha. „Żywy trup”, częste oksymoroniczne nazwanie sposobu istnienia wampira, wskazuje na egzystencję pograniczną, zawieszoną między życiem a śmiercią, egzystencję, która może trwać przez całe stulecia. Podstawową słabość filmu Francisa Forda Coppoli Dracula Brama Stokera (1992) Gilles Menegallo widzi właśnie w „banalizacji figury wampira, który uczłowieczając się«, zatraca swój status bytu odmiennego, enigmatycznego i przerażającego”¹⁰. A takim właśnie jest w powieści Stokera.

Współczesna narracja, czy to powieściowa, czy to filmowa, dba na ogół o zachowanie dwuznacznego statusu ontologicznego wampirów, chociaż nie może już posługiwać się tak po prostu nakreśloną tutaj ludową genealogią wampira. Wprowadzone zostają rozmaite modyfikacje, aczkolwiek najczęściej początek pierwszego wampira ginie w jakiejś niejasnej przeszłości, a dalsze wampiry mnożą się wskutek ukąszenia. Nowa faza twórczości wampirycznej rozwija się w polu powiązań intertekstualnych. Te połączenia między tekstami budują u niektórych pisarzy nowy obraz wampira. Matheson czy King odwołują się na przykład do Draculi Stokera, a Rice w swych wieloto-

⁹    J. Delumeau, Strach..., s. 81-82. Podkreślenie moje - M. J.

¹⁰    G. Menegallo, Du texte d l'image: figurations du fantastiąue. A propos de „Dracula" de Francis Ford Coppóla, „Les Cahiers de FHeme”, Dracula..., S. 212.

¹¹    Por. K. Kaczor, Od Draculi do Lestata. Portrety wampira, Gdańsk 1998, s. 38-42. Autorka wyróżnia takie wspólne jednostki fabularne: 1. Przybycie wampira do spokojnego miasteczka. 2. Wysysanie krwi ofiar. 3. Zidentyfikowanie źródła zagrożenia. Potwierdzenie, że przyczyną całego zamieszania jest wampir. 4. Uczynienie wampirem młodej kobiety - narzeczonej jednego z prześladowców wampira. 5. Zabicie-wyzwolenie wampirzycy. 6. Pościg za wampirem. 7. Unicestwienie potwora podczas zachodu słońca.

John Malkovich w filmie Cień wampira (Shadow oj the Vampire)\ reżyseria: E. Elias Mehrige, produkcja: Wielka Brytania -Luksemburg - Stany Zjednoczone 2000