dukcji. wynikającej z zatrudnienia dodatkowo jednego wykwalifikowanego ro hutnika, jeżeli liczba niewykwalillkowanych robotników nie ulegnie zmianie.
Pochodna cząstkowa Qx'(x,y) 1200 f 2.vv 3.v oznacza stopień zmiatn produkcji ze względu na liczbę wykwalifikowanych robotników. Dla każdej wartości \ i y jest to przybliżona ilość dodatkowych jednostek wyprodtikowa nych tygodniowo, jeżeli liczba wykwalifikowanych robotników zwiększy się w tym czasie z ,v do _v + I, przy czym liczba niewykwalifikowanych robotników jest stała. W szczególności, jeśli siła robocza zostanie zwiększona z 30 wykwalifikowanych i 60 niewykwalifikowanych do 31 wykwalifikowanych i 60 niewykwalifikowanych robotników, zmiana wielkości produkcji jest w przybliżeniu równa (9/(30, 60) = 2100 jednostek. Zatem produkt krańcowy przy stałej liczbie robotników niewykwalifikowanych wynosi 2100 jednostek.
Zadania
N. W pewnym przedsiębiorstwie dzienna produkcja opisywana jest funkcją:
(A v, y) 60k2/3 jednostek, gdzie k oznacza wielkość kapitału zainwestowanego mierzonego w zł, / - wielkość siły roboczej mierzoną w roboczogodzinach. Przypuśćmy, że bieżący kapitał wynosi 900 zł, a dzienna liczba roboczogodzin 1000. Użyć analizy krańcowej do oszacowania efektu zainwestowania dodatkowego I zl na dzienną produkcję, jeżeli siła robocza pozostaje nic zmieniona.
9, Dzienny zysk sklepu ze sprzedaży dwóch rodzajów soków wynosi:
/’(.v, y) = (a- —30)(70 - 5* + 4y) + (y- 40)(80 + 6x - ly),
gdzie x - cena 1 puszki soku I rodzaju , jy-cena 1 puszki soku II rodzaju. Obecnie I rodzaj jest sprzedawany po 50 zł za puszkę, a drugi po 52 zł za puszkę. Użyć analizy krańcowej do oszacowania zmiany dziennego zysku, wynikającej / podniesienia ceny soku II rodzaju o 1 zł przy nie zmienionej cenie soku I rodzaju.
10. Obliczyć i zinterpretować pochodne cząstkowe rzędu pierwszego:
a) R[x,y) - y-J3x + 4y: - dochód całkowity, jc0 = 7 - wielkość produkcji towaru I, y0 = 5 - wielkość produkcji towaru II;
b) P(x,y) = +xy+y - zysk całkowity, x0 = 10 - liczba towarów zmaga
zynowanych,^ = 15 - wielkość produkcji;
i) M r, v) vln(l t ' ,) kos/l całkowity, v(, Vo 25 - wielkość /.magazynowania.
50 wielkość produkt ji.
IkTmicjn 7.5
Iloczyny fx'(xo,yo)Ax oraz fy'(xo, y()) Ay nazywamy różniczkami t .uistkowymi funkcji r —f(x,y). Różniczką zupełną funkcji z = /(.v, y) w punkcie (v(l, i„) dla przyrostów Ax i Ay nazywamy wyrażenie:
df(*0, .Vo) =fx'(x o, yn)Ax +fy'(x0, y0)Ay. (7 6)
1’onieważ:
df(xo, y0) ~A*o + Ax, y0 + Ay) -f(x0, y0),
różniczkę zupełną można wykorzystać do przybliżonego obliczania wartości funkcji. I tak:
f(x0+Ax,y0+Ay) « f(x0,y0) + df\x0,y0). (7.7)
Wynik jest tym dokładniejszy, im przyrosty Ax i Ay są mniejsze.
Przykład 7.6
Obliczyć wartość przybliżoną wyrażenia 1,02°'’ .
Mamy tutaj do czynienia z funkcją f(x, y) = .v ' i poszukujemy /(1,02; 0.07) Ustalamy (jc0,yo) = (1, 1), jest to punkt bliski (1,02; 0,97) i taki, w którym do kładnie potrafimy policzyć wartość funkcji. Znajdujemy kolejno:
X*0,y0) =/(l, 1) = 11 = 1, Ax = 0,02, Ay = -0,03, fx'(x,y) =yxy \
fy'(x,y) = x>lnx, f'(x0,y„) =//(!, 1) = 1, fy'(x0,y0) =/(l, 1) = 11 In I 0.
Zatem:
df(x0, y0) = rf/1,1) = 1 • 0,02 + 0 • (-0,03) = 0,02.
Ostatecznie (wykorzystując wzór (7.7) ) mamy: