pkm osinski
48

294

5.3. 1’rzeklDdHlc cierne

HM³⁶⁰ I HB,c350 _an,e H8,>350 i MB,<350

M8,»3501 (ł3j>33

5. Przekładnio

5.2.4. Obliczenia wstępne projektowe i obliczenia sprawdzające

l)o wstępnego, projektowego obliczaniu wymiarów przekładni stożkowych służą różne zależności ustalone doświadczalnie lub teoretycznie (przez odwrócenie wzorów do obliczeń sprawdzających), wiążące obciążenie, czynnik charakteryzując} geometrię przekładni oraz czynnik charakteryzujący materiał. Wzory te są (y.y-maczane dla warunków średnich, tzn. najczęściej występujących w praktyce. Warunki takie to: prędkość obrotowa kola 1500 obr/min, prędkość obwodową u< $ 10 m/s, odpowiednia średnica zębnika d_tl 125 mm, wspornikowe łożyskowanie zębnika, przełożenie u s 3, klasa dokładności wykonania 7 lub 8, chropowatoić boków zębów R_t = 2,5, temperatura pracy (oleju) nic przekraczająca 95°C i trwalok przy pełnym wykorzystaniu nośności ponad 3000 h.

Wyznaczając odpowiednie współczynniki charakteryzujące te warunki pracy, można — podobnie jak dla kół walcowych — utworzyć zależność przydatną do projektowego wyznaczania wymiarów przekładni, np- do obliczania średnicy podziałowej zewnętrznej zębnika

.(5.1721

gdzie /„ jest współczynnikiem liczbowym uwzględniającym czynniki gcometrycflif, materiałowe i dynamiczne nie występujące we wzorze, przy czym

/„ = 102 dla kól o zębach prostych, /„= 89 dla kól o zębach kołowych,

A/, jest momentem obrotowym na zębniku (w N-mm), K_llf — współczynniki® nierównomiernośd rozkładu obciążenia wzdłuż szerokości uzębienia z rys. 5.51 — współczynnikiem szerokości uzębienia (i= h/R_t), a_UP — naprężeniem dopuszczalnym; w obliczeniach wstępnych przyjmuje się a_Hr = 0.8<t_h z wykresu na rys. 532).

Obliczeniu sprawdzające wytrzymałość zębów kół stożkowych, zarówno k względu na złamanie, jak i ną wytrzymałość stykową (pin mg), przeprowadza się jat dla kól walcowych zastępczych, według sposobów postępowania przedstawionych w rozdz. 5.1.3 i 5.1.7. Zależności te obowiązują jednak tylko dla uzębień kól stożkowych o znormalizowanym zarysie (według PN-78/M-88503). Przy kolach o zębach skośnych lub krzywoliniowych o kącie pochylenia linii zęba /)_m *■ 0 n.ilciy uwzględnić pochylenie linii zęba podobnie jak przy kolach walcowych skośtiyph.

W przypadku stosowania uzębień o zarysie odniesienia odmiennym od znormalizowanego, np. o innych proporcjach wysokościowych zębów, zasady obliczcfl wytrzymałościowych są takie same jak w przypadku kól walcowych, jednak w not-golach, przy doborze różnych współczynników wpływu, należy korzystać z wyiyffl-nych opracowanych na podstawie badań i wieloletnich doświadczeń, przez liW produkujące obrabiarki i narzędzia do nacinania uzębień, np. Gleaspn, Moduł Instrukcje takie podano także w literaturze, np- [9j,

Sn hi Wyznaczenie wartości współczynnika nierownomiemoici rozkładu obdązeń rzdht nemto-ń uzębienia K_H, dla kół stożkowych; lin — krzywe odpowiadające tetoutóo pndJiJ-u j — Iwyska kulkowe, b — łożyska stożkowe, linia ciągła — zęby ptott, linia punktową - ął}.

kołowe [IJ a

5.3. Przekładnie cierne

Przekładnię cierną tworzą dwa kola cierne (rys. 5.53) wzajemnie dociskane da: wbtc silą Q i przenoszące ruch i moment obrotowy dzięki obwodowej sile larcń.

*^,l kS3, Schcmat przekładni ciernej walcowej: " kolo napędzające, 2 — kola napędzane