Psychologia ogólna13

41

41

j

Taki eksperyment, niezmiernie trudny we wszystkich fazach badania, umożliwia poznanie wielu złożonych form reagowania badanych. Przykładem może być badanie nad przebiegiem i warunkami współdziałania w rozwiązywaniu wspólnych zadań, nad mechanizmem powstawania i rozładowywania konfliktów itp. W badaniu takim badacz bardzo często musi być bezpośrednio zaangażowany; daje to szereg korzyści, ale powoduje także różne komplikacje.

V/ każdym razie ten rodzaj badań wymaga specjalistycznego przygotowania teoretycznego i odpowiednich technicznych możliwości.

Nieodłączną metodą stosowaną przy wszelkich badaniach eksperymentalnych jest obserwacja ciągła.

%

C. Metody specyficzne dla psychologii

Metody specyficzne, jak test czy wywiad psychologiczny są rzadziej stosowane do badań nad ogólnymi i powszechnymi właściwościami zachowania się. W wykrywaniu podstawowych prawidłowości psychologicznych służą one raczej jako metody pomocnicze pozwalające np. ustalić pewne podmiotowe warunki do badania eksperymentalnego (testowanie badanych dla ich grupowania) lub poszerzyć dane z obserwacji działania o odpowiedzi badanych na szereg pytań wyjaśniających, pogłębiających orientację badającego (wywiad). Jako metody równorzędne (bo nie stosuje się ich jako jedyne czy podstawowe) testowanie i wywiad przeprowadza się w badaniach psychologii stosowanej. Gdy chodzi o postawienie diagnozy określonych cech jednostki, prognozowanie jej powodzenia w rozwiązywaniu pewnych zadań, gdy poszukuje się źródeł trudności i zaburzeń stwierdzonych u badanego - tam przydaje się testowanie, a wywiad jest metodą niezastąpioną. Ze względu na specyfikę obie te metody spełniają swe zadania jedynie w rękach doświadczonego specjalisty.

a) Test psychologiczny

Test jest próbą standardową, jakiej poddaje się wybrane osoby. Próba ta polega na tym, że badany rozwiązuje zadania, a na podstawie czynności lub rezultatów czynności badanego wnioskujemy o jego pewnych właściwościach. Celem, testowania jest ilościowe określenie poziomu tych właściwości (np. zdolności, umiejętności) lub ich ocena.

i