psychologia religii7

192

lub tez późniejsze wierzenia ludowe o czarownicach, które służyły jako model poznawczy_f<co oddziaływało zwrotnie na intrapsycbiczno-dyna-uiiczny proces jednostki i jej wierzenia,

Z kolei Buzzuto w sv/oio studium o nerwicach, powstałym po nakręceniu "Egzorcysty", posługuje się podobną bazą teoretyczną, jak to widzieliśmy w przytoczonych wyżej przykładach. Jego tezy są następujące: "Traumatyczne nerwice, powstałe pod wpływem kina, mogą być zlikwidowane przez uprzednie rozpatrzenie problemu kina u pacjentów z wcześniej nie rozpoznanymi chorobami psychicznymi". Film zdaje się byó bezpośrednio związany z nerwicami traumatycznymi u ludzi wrażliwych, podatnych na wpływy, Zaobserwowano klasyczne symptomy i zaburzenia występujące po obejrzeniu filmu. Film zar/ierający element opętania, w wyniku którego traci się.kontrolę nad odruchacd /impulsami/, jest prawdopodobnie odpowiedzialny za wywołanie lęku u ludzi z podobnymi problemami i skłonienie ich do przekroczenia własnej "bariery etymulacyjnej" /bariery bodźców/.

Cytując Freuda, Buzzuto stwierdza, że Diabeł uosabia w tym wypadku "złe lub naganne pragnienia, pochodzące od zakazanych instynktownych impulsów, powodujących represje". Dalej Buzzuto przedstawia 4 współczesne przypadki, w których zaistniały klasyczne symptomy bezsenności, nadmiernej pobudliwości nerwowej, hiperaktywności, skłonności do irytacji i braku apetytu.

Wspólne dla wszystkich czterech pacjentów jest to, iż żaden z nich nie miał wcześniejszego rozpoznania psychiatrycznego. Dalej, powszechnie występującym szczegółem filmu, który zdawał się jednakowo przeraża ó każdego z czterech pacjentów, było zatracenie kontroli nad impulsami wobec ambiwalentnie odreagowującej osoby. Ponadto stwierdzono, że pacjenci owi przejawiali skłonności do urazu. Film był traumatyczny nie ze względu na^użyoie.przemocy czy wyzwolenie agresji, lecz ze względu na to, że budził siły nie poddające się kontroli danej osoby, u której mogło zaistnieć całkowite pozbawienie hamulców w jej działaniu na skutek sił zewnętrznych, nad którymi osoba ta nie miała żadnej kontroli, Kontakt terapeutyczny był najpierw interpretacją tych przeżyć na stopniu interpersonalnym, a następnie na stopniu intrapsychicznym, Buzzuto interpretuje film jako model plastyczny, który może doprowadzić do odblokowania latentnych do tej pory konfliktów, Kie bezpośrednio, lecz podświadomie mówi o religijnym systemie odniesień,

Cohen i Smith podkreślają w swoim artykule zarówno religijny system odniesienia, jak i zespół dynamicznych oczekiwań jako determinanty obsesji religijnej. W ich przypadku symptom neurotyczny otrzymał sankcję uświęcającą i wzmocnienie swego znaczenia dzięki grupie Christian