PZK197

ZNAK TOWAROWY 197

został prawnie zarejestrowany, konieczne jest wykazanie, że użyciu danego znaku towarowego towarzyszą okoliczności sprzeczne ze standardem uczciwości kupieckiej wyrażonej w zasadzie dobrych obyczajów.

Udowodnienie czynu nieuczciwej konkurencji w zakresie bezprawnego stosowania cudzych znaków towarowych jest problemem psychologicznym, ponieważ trzeba wykazać, że stosowanie tych znaków jest wykorzystaniem ich renomy poprzez przeniesienie pozytywnych wyobrażeń odbiorców o towarze na nowy, tak samo, ale bezprawnie oznakowany towar. Omówione w podrozdziale 9.5.1 zjawisko przeniesienia wywołuje niebezpieczeństwo wprowadzenia odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów. Dlatego też przy ustalaniu, czy miało miejsce takie wprowadzenie w błąd, konieczne jest badanie podobieństwa towarów i oznaczeń dwu porównywanych znaków towarowych, które to podobieństwo właśnie ułatwia przeniesienie skojarzeń. Pojawia się zatem pytanie, czy użycie oznaczenia identycznego lub podobnego wpływa na ocenę podobieństwa towarów, tak że przeciętny odbiorca może uważać, że porównywane towary pochodzą z jednego i tego samego przedsiębiorstwa.

W ostatnich latach znaki towarowe uzyskały bardzo duże znaczenie w praktyce gospodarczej, o czym świadczy znacząca liczba sporów przed sądami powszechnymi. Współczesna metodologia badań nad procesami kategoryzacji i podobieństwa, przedstawiona w rozdziałach 9.2 i 9.3, pozwala już na zastosowanie warsztatu badawczego ułatwiającego rozstrzyganie takich sporów. Poniżej zostanie przedstawiony taki warsztat badawczy na konkretnych przykładach czynu nieuczciwej konkurencji.

9.6.1.

Analiza skojarzeń psychologicznych związanych z używaniem znaku towarowego Jan III Sobieski dla napojów alkoholowych

Znak towarowy słowno-graficzny Jan III Sobieski został zgłoszony do rejestracji w 1995 roku w klasie towarowej 34 (wyroby tytoniowe) przez spółkę „British-Ame-rican Tobacco (BAT) Group Poland Sp z o.o”. W grudniu 1998 roku firma „BAT Group Poland” wniosła do Sądu Wojewódzkiego w Łodzi pozew o ochronę przed nieuczciwą konkurencją. Oskarżono spółkę „Belvedere Dystrybucja Sp z o.o.”, która od roku 1998 zlecała produkcję wódki oznaczonej znakiem towarowym Jan III Sobieski.

W uzasadnieniu pozwu podkreślono, że oznaczanie wódki tym znakiem towarowym stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, naruszono w ten sposób przepisy ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (przepis art. 3 ust. 1). W pozwie podkreśla się również, że sprzeczność z dobrymi obyczajami w myśl przepisu art. 3 może występować także w razie użycia cudzego znaku towarowego dla towarów innego rodzaju. Powołano się nadto na art. 5, ust. 2 z Pierwszej Dyrektywy Wspólnoty Europejskiej, który przyznaje ochronę znanym znakom towarowym także poza granicami podobieństwa towarów (Skubisz, 1997).

W ramach ekspertyzy psychologicznej została przeprowadzona analiza przestrzennego rozkładu znaku Jan III Sobieski na obu produktach oraz analiza emocjonalnych i poznawczych skojarzeń tego znaku (Falkowski, 1999). Zanim zostaną przedstawione niektóre elementy tej analizy, należy