ScannedImage 14 2

Oświecenie

- opowieść don Roque Busquerosa zrelacjonowana kawalerowi Toledo, klóry opow iedział ją naczelnikowi Cyganów - historia Comandeza

-    życic przeciętnego mieszczanina z Salamanki;

-    pierwsze spotkanie z tajemniczym pielgrzymem;

-    opowieść pielgrzyma - Diega Hereasa

-    studia na uniwersytecie w Salamance

-    praca naukowa;

-    druk swojej powieści i podróż do Madrytu;

-    rozczarowanie; zamiast zysku aresztowanie

-    propozycja pracy w gabinecie ministra skarbu.

STRESZCZENIE (fragment)

Młody kapitan gwardii, Alfonso ran Wordcn wyrusza z Kordowy do Madrytu. Aby szybko przebyć drogę, decyduje się na niebezpieczną przeprawę przez pasmo górskie Sierra Morena i dolinę Los Hcrmanos. Zostaje wcześniej ostrzeżony przed złem, które tam ma swoje siedlisko. Młody żołnierz ceni jednak odwagę i honor, dlatego wyrusza w drogę. Rozmyśla też o losie dwóch braci Zola - bandytów powieszonych u wejścia do doliny Los Hcrmanos. w której grasowali.

Wieczorem bohater dociera do opuszczonej gosjxxly, a u wejścia znajduje ostrzeżenie. b\ tam ptxl żadnym jx)zorem nie nocował. Mimo to decyduje się spędzić lam noc, choć miejsce odstrasza swoim wyglądem. Rano budzi się obok ciał bandytów, pod ich szubienicą, jest przerażony.

Alfonso wyrusza w dalszą drogę. Spotyka wędrownych Cyganów, z którymi dalej podróżuje. Naczelnik Cyganów' opowiada historię o kawalerze Toledo.

Był to wielki uwodziciel, który uważał, że jest bezkarny, bo życie po śmierci nie istnieje, nic ma więc kary za grzechy. Pewnego dnia spotkał się ze swoim przyjacielem. Aguilarem. który szedł na pojedynek. Ten ostrzegł go przed karygodnym trybem życia i obiecał, że jeśli zginie, przyjdzie do niego jako duch i powie, co się z nim dzieje. Umówili się o północy.

W środku nocy w okiennicę komnaty kawalera Toledo rzeczywiście ktoś zastukał, a kiedy ten otworzył okno i zadał pytanie. czyjest czyściec, usłyszał odpowiedź twierdzącą. Następnego dnia kawalet Toledo był pierwszym człowiekiem, który zjaw ił się w kośc iele. Po całodziennych modłach poprosił o spowiedź.

Następnie naczelnik Cyganów przytacza w swojej opowieści historię Lopcza Soarcza, studenta z Salamanki.

Wraz z grupą innych studentów niepokoił on mieszkam ów miasta, odwiedzając nocą ic h domy. Wchodził do mieszkań po drabinie, przez okno. Pewnej nocy spotkał się z piękną Inezą Moro. Schadzkę z nią obiecał mu ułatwić pewien natręt - don Roque Busqueros. Wszystko zorganizował, ale pech chciał, że drabina stanęła przy

Józef Wybicki - biografia

oknie obok komnaty Inczy. W ten sposób zamiast do jej okna. Lopcz zastukał w okiennie v kawalera Toledo, a ten myślał, że obcuje z duchem przyjaciela.

Kolejną historia naczelnika Cyganów jest opowieść, którą zasłyszał od kawalera l oledo. któremu z kolei opowiedział ją don Roque Busqueros.

Pewnego dnia don Koquc przybył do kawalera Toledo i opowiedział mu historie Comandeza. Był on meżem I*rasc|ueiy. a ta / kolei - kochanką księcia d Auos. Cornandcz był zwykłym urzędnikiem, prowadził też handel hurtowy. Kiedy jednak < dziedziczył spadek, postanowił oddać się próżniactwu. Pędził życic na spacerach, odwiedzał często kościoły, z upodobaniem palił cygani.

Pewnego dnia spotkał pielgrzyma, którego widok bardzo go przygnębił. Ponieważ spotkania się powtarzały. Cornandcz zapytał pielgrzyma, kim on jest. Wtedy poznał historię Błażeja Hervasa. Jego ojciec, Diego 1 Ietras, był bardzo zdolnym studentem. Po skończeniu nauki oddał się dalszemu pogłębianiu wiedzy. Potem napiął dzieło, które na swój koszt wydrukował i przywiózł do Madrytu, licząc na bhska-iczne rozejście się książki i sławę. Niestety przeżył wielkie rozczarowanie: został u sztowany, ponieważ kilku przypadkowych czytelników uznało, że książka jest saty-ią na ówczesnego ministra skarbu.

l en rozkazał aresztować autora, skonfiskować egzem piance książki. Potem .(proponował Hoivasowi pracę w swoim gabinecie i powierzył mu prowadzenie najbardziej skomplikowanych rachunków.

Józef Wybicki

BIOGRAFIA

WALKA, DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNA: Józef Wybicki urodził się 29 IX 1747 'oku w Będomiiiie ptxl Kościerzyną. Był publicystą, działaczem politycznym, poetą dramaturgiem. Uczestniczył w konfederacji barskiej. W e/asach stanisławowskich był działaczem Komisji Edukacji Narodowej, potem uczestnic zył w powstaniu kościusz-• owskim. Po jego upadku, skazany przez Prusaków zaocznie na karę śmierci i konłi-•k.uę majątku, wyemigrował do Paryża. Uc zestniczył w organizowaniu Legionów Polskich we Włoszec h.

TWÓRCZOŚĆ: Był autorem artykułów, dramatów, wierszy. Sukces odniósł lomedią Kulig i tragedią Zygmunt August (1783). Nieprzemijającą sławę przyniosła mu żołnierska piosenka Pieśń legionów Polskich uc Włoszech.

Wybicki zmarł 10 III 1822 roku w Manieczkach pod Poznaniem.

87