190 5. Równowagi jonowe w nudcńcłonych roztworach wodnych
stężenie jonów OH- c --^--l0(’pKw’pH)
OH • #« .
CH,Oł
rozpuszczalność c, c* = 0,068 mol/dm3.
Znając stężenie jonów octanowych i stężenie jonów oksoniowych z równania (1331) oblicza się stężenie kwasu octowego Cch3C00II :
ta ■!g^K-cH^.sl0'WK.,,Wt (13.48)
a następnie podstawiając (13.47) i (13.48) do równania (13.32) oblicza się szukaną wartość stężenia formalnego kwasu ca.
Obliczenia
Podstawiąjąc dane liczbowe otrzymuje się: c u - 0,068 mol/dm3
cm. .» “ 0,068 mol/dm3
cn, 0. ■ 1,°*10-5 mol/dm3 c^j. - 538410“" mol/dm3 c^. = 4,277-10"4 moj/dm3 _ cHjPOJ = 0,068 mol/dm3
C0łf_ —1,0- 10"* mol/dm3 a następnie z równania (13.33):
CCHjCOO“
= 2-0,068+ 0,068+I,0-I0"s -3-5,384-10-11 -2-4.277-10"4 -0,068—1,0-10"9"
■0,136 mol/dm^
Z kolei z równania (13.48) otrzymuje się:
Cdhcoo.. =I0<-S,4W>-0,136 = 0.078 ^
dm
I wreazcio szukaną wartość stężenia formalnego kwasu octowego oblicza się wg równania (13.32):
c. -CaljC00H+c„ “0,078 + 0,136”0,214 — °|
dm
Do 1 dm3 roztworu należy dodać 0,214 mola kwasu CHjCOOH.
Odpowiedź
Rozpuszczalność fosforanu(V) amonu i magnezu wynosi:
a) w wodzie S = 8,64-10"4 g/100 cm3 roztworu,
b) w roztworze fosforanu potasu o stężeniu c ■ 1,0-10-2 mol/dm3, H * 6,86-10“5 g/100 cm3 roztworu. W roztworze zawierającym jony fosforanowa rozpuszczalność soli zmniejszyła się 12,5 razy,
c) w roztworze kwasu octowego o stężeniu formalnym ca = 0,214 mol/dm* rozpuszczalność S jest największa i wynosi S = 0,932 g/100 cm3 roztworu.
W słabo kwaśnym roztworze o pH = 5 stężenie jonów PO*3- jest molo, Równowaga reakcji protolizy (13.2) - (13.4) przesunięta jest w prawo. Nąjwlęęti) spośród produktów protolizy fosforanów jest jonów H2PO4'. Protoliza Jonu amonowego w tym roztworze jest praktycznie zahamowana.
Z kolei w roztworze zasadowym równowaga reakcji (13.2) - (13.4) jest przesunięta w kierunku substratów. Zmniejsza się natomiast stężenie jonów amonowych - równowaga reakcji protolizy jonu amonowego przesuwa się w kierunku amoniaku.
- Na tej podstawie należy przypuszczać, że wynik obliczeń rozpuszczalno^'i fosforanu(V) amonu i magnezu otrzymany w części a i b zadania jest zaniżony. Poniżej w tabeli podano rozpuszczalność soli obliczoną wg wzoru (13.46) dla pi I zmieniającego się w zakresie od 3 do 9. (Dla roztworów o pH wyższym należy sprawdzić, czy nie została przekroczona wartość iloczynu rozpuszczalności wodorotlenku magnezu.).
Rozpuszczalność soli | ||
pH |
^5 mol/dm3 |
S r/100 cm3 roztworu |
3 |
1,478 |
20, il |
5 |
6,83-KT2 |
9,36-lO"1 |
6 |
1,50-KT1 |
2,05*10'' |
7 |
3,73*10"3 |
5,11*10** |
8 |
1,34*10"* |
1,84-10** |
9 |
8,26-10"* |
1,13*10"* |