w019

Planowanie zabezpieczenia medycznego na wypadek katastrof

miejsce niezwłocznie po komunikacie o katastrofie, nie czekając na wydawane indywidualnie dyspozycje, które zajęłyby zbyt dużo czasu.

Uwaga:

Konieczne jest przygotowanie wózków dla chorych leżących i wózków do siedzenia.

Należy dbać o to, by podjeżdżające karetki i inne samochody odjeżdżały we wskazane miejsce zaraz po wyjęciu z nich pacjentów, tak by nie tworzyły się zatory.

Transport poszkodowanych należy zaplanować i przećwiczyć. Jeżeli kierowca musi opuścić samochód, to podobnie jak na miejscu wypadku obowiązuje go pozostawienie kluczyków w stacyjce. Ze względu na duży ruch w miejscu segregacji powinno ono być pod opieką służby ochrony szpitala lub policji, aby nie wpuszczać do wewnątrz bez potrzeby osób niewymagających pomocy i nieupoważnionych.

W przypadku katastrof chemicznych może się zdarzyć, że do szpitali będzie się dowozić pacjentów, którzy powinni być poddani dekontaminacji, ale z rożnych powodów nie dokonano tego na miejscu zdarzenia. Konieczne jest wtedy zorganizowanie punktu dekontaminacji, tak by żaden skażony chory bez tej procedury nie znalazł się w obrębie szpitala. Może to bowiem zagrażać zarówno pozostałym pacjentom, jak i personelowi.

Wszystkie SOR powinny dysponować odpowiednimi pomieszczeniami z doprowadzoną wodą i odpływem do oddzielnych zbiorników, aby woda użyta do spłukiwania środków chemicznych mogła być potem bezpiecznie utylizowana.

Konieczne jest też zabezpieczenie właściwych środków ochrony osobistej. Dekontaminacji należy w takich wypadkach poddać także karetki przywożące skażonych chorych. Jeżeli specjalnych pomieszczeń nie ma, to trzeba będzie je na wypadek katastrofy improwizować, co przychodzi łatwiej, jeśli problem jest wcześniej przemyślany i ujęty w planie. Pomocą w planowaniu dekontaminacji, a często i w jej wykonaniu, może służyć PSP

Przyjmowanie i rozmieszczenie w szpitalu znacznej liczby poszkodowanych musi być wykonane w krótkim czasie i jeżeli nie jest wcześniej przemyślane i odpowiednio zaplanowane, stwarza ogromne problemy i grozi zaniedbaniami w leczeniu. Dzieje się tak nawet wtedy, gdy trzeba przyjąć na raz kilkunastu pacjentów, a co dopiero, gdy zacznie się ich liczyć na dziesiątki. Wprawdzie właściwa dyspozycja chorych z miejsca wypad ku i rozsyłanie ich do wielu szpitali może zmniejszyć takie niebezpieczeństwo, ale ze względu na nieprzewidywalną skalę zdarzeń i rozmaite okoliczności nie można na to do końca liczyć.

Każdy szpital musi zatem rozwiązać to zagadnienie stosownie do własnych możliwości. Istnieją jednak sprawdzone schematy, które można wykorzystać. Kluczową sprawą jest utrzymanie podziału na trzy zasadnicze kategorie chorych stosownie do stopnia zagrożenia ich życia. Wygodne jest też utrzymanie dla nich kodów kolorowych: czerwonego dla tych, których życie jest bezpośrednio zagrożone i którzy wymagają natychmiastowych działań w celu ich ratowania, żółtego - dla przyjmowanych do hospitalizacji i rozpoczęcia zasadniczego leczenia w ciągu kilku, najwyżej kilkunastu godzin i zielonego - dla lżej poszkodowanych, ale zawsze i koniecznie wymagających zbadania i zaopatrzenia w warunkach ambulatoryjnych, a często opieki psychologicznej i udzielenia socjalnej pomocy, jeśli są z innej miejscowości lub kraju.

Dla tych trzech kategorii pacjentów powinny być ustalone oddzielne drogi przemieszczania do wyznaczonych pomieszczeń. Szlaki te dobrze jest oznaczyć kolorowymi pasami, malowanymi na podłogach lub ścianach, tak by mógł za nimi podążać nawet ktoś nieznający topografii szpitala.

Kod czerwony

Na ogół najlepsze warunki do natychmiastowego podejmowania czynności zmierzających do podtrzymania podstawowych funkcji organizmu, tj. krążenia i oddychania, a także dokonania szczegółowego badania i ustalenia planu postępowania z chorym są w pomieszczeniach obszaru resuscytacyjno-zabiegowego SOR lub w izbach przyjęć. Dlatego te właśnie pomieszczenia szpitala winny być natychmiast po uzyskaniu informacji o zdarzeniu masowym przygotowywane na przyjęcie najciężej poszkodowanych.

Przygotowanie powinno obejmować szybkie, czasowe przekazanie oczekujących na zwykłe badania i zabiegi pacjentów do oddziałów szpitalnych, pod opiekę pracujących tam pielęgniarek, wezwanie dodatkowego personelu przewidzianego do pracy awaryjnej w SOR i rozdzielenie im funkcji oraz przygotowanie zestawów sprzętu i podwieszenie na stelażach kroplówek, tak by potem nie tracić na to czasu.

Przyjmowanie pacjentów ma być jednokierunkowe i pod kontrolą jednego, wyznaczonego wcześniej lekarza, bez którego zgody żaden chory nie może opuścić SOR. On też porozumiewa się z innymi oddziałami szpitala, specjalistami i ustala z nimi dalszą drogę pacjenta na salę operacyjną lub do oddziału intensywnej terapii.

Uwaga:

Na tym etapie obowiązują zasady szczegółowego badania i udzielania pomocy zgodne z międzynarodowymi standardami ATLS i ALS, które w wypadku bardzo dużej liczby poszkodowanych mogą i powinny być uproszczone, ale nie poniżej standardu BTLS.

Czas poświęcany na stabilizację wstępną podstawowych czynności życiowych chorego i ustalenie planu dalszego z nim postępowania powinien być maksymalnie krótki.

Więcej informacji na temat pracy SOR w warunkach masowego napływu ofiar szczególnego rodzaju wypadków znajdzie Czytelnik w osobnym rozdziale, w którym dzieli

19