Zapalenia narządów rodnych (7)

fhKlfKflkOi r^mtyC riM)

Powikłania

omo/nnnie

' t|'|n.vy

12.1.2.2. Ostre zapalenie przydatków

Ostre /upalenie przydatków jest icdnostką chorobową hml/ącą / kilku względów duże zainteresowanie zarówno ginekologów, pik i chirurgów. Ze względu na meeharakterystyczne Objawy i często nietypowy przebieg stwarza ono duże problemy diagnostyczne. Typowym ich przykładem są znane każdemu lekarzowi praktykowi trudności w różnicowaniu ostrego zapalenia przydatków z ostrym zapaleniem wyrostka robaczkowego i ciążą ektopową.

Dokumentacją zasadniczych trudności diagnostycznych mogą być wyniki klasycznych już badań prowadzonych przez Jacobsona i We-stroma. którzy, wykonując badania laparoskopowe u ponad 8(X) pacjentek z klinicznie rozpoznanym zapaleniem przydatków, potwierdzili je tylko w 65% przypadków. Kolejnym problemem jest często obserwowane przechodzenie ostrego zapalenia w postać przewlekłą, co w konsekwencji doprowadza do niedrożności jajowodów u około 20% pacjentek.

Do powikłań ostrego zapalenia przydatków zalicza się również zapalenie otrzewnej miednicy mniejszej oraz wytworzenie się.ropnia jajuikowo jajuwcMiowcgo. Wykazano ponadto, że przebycie zapalenia przydatków zwiększa ryzyko rozwoju ciąży ektopowej 6-10-krotnie.

Spotykany jeszcze w podręcznikach podział zapalenia przydatków na zapalenie jajnika i zapalenie jajowodu nie w'ydaje się celowy, ponieważ praktycznie zawsze proces chorobowy dotyczy obu tych struktur, a posiewy wykonywane z zawartości zmienionego zapalnie jajowodu i płynu otrzewnowego z reguły są identyczne. W przeważającej większości przypadków zapalenie przydatków ma etiologię mieszaną: oprócz mikroorganizmów przenoszonych drogą płciową ! (N. gonorrhoeae, C. tnu honuitis), wywołują je endogenne bakterie beztlenowe (Bactcroides species, B. bivius, Peptococcus asaccharoly-licus, Peptostreptoeoccus anaerobius) i tlenowe (E. coli. GardnerelUi vaginalis_y paciorkowce niehemolityczne i gronkowce koagula/o-ujemne.

Rozpoznanie ostrego zapalenia przydatków, jak zaznaczono wcześniej. często sprawia duże trudności. Dość typowe jest pojawienie się objawów w związku czasowym / wyłyżeczkowaniem jamy macicy lub założeniem wkładki antykoncepcyjnej. Bardzo często ostre zapalenie przydatków lub zaostrzenie przewlekłego zapalenia występuje w okresie okołomiesiąc/kowym. Sporadycznie tylko rozpoznaje się zapalenie przydatków u kobiet, które nie rozpoczęły jeszcze współżycia płciowego. Ciąża praktycznie wyklucza wystąpienie ostrego zapalenia przydatków.

Pacjentka zgłaszająca się do lekarza uskarża się na silny, stopniowo wzmagający się ból w podbrzuszu, gorączkuje (38~40°C) i ma przyspieszone tętno w stopniu odpowiadającym |x>dwyższeniu cie

ploty «uiht Jeśli tik* »!• >s/li»ilu uogólnienia infekcji w jamie br/us/ tn*| mi. obsuwaj się typowych objawów ohv.ewhnwych rtt) Zttptl Itfnlu otrzewnej miednicy mniejszej objawy- on zewnowe o^ntnił /om są do |łodbr/us/it.

W badaniu ginekologicznym wyc/uwulny icni. nąje/ęscięj obu stionny* opói w i/ticw puydatków, o /ulanych, (rudnych do określę hm granicach. Nujluid/jęj lypowym objawem jest wyraźna torle-musi "i.,, i y pi / y jM u ii /.min nią na boki \ax szyjkę w trakcie bada iliu wewnętrznego Niestety objaw tien hin/o lównież występować przy podrażnieniu otrzewnej wię/adła szerokiego, np. przy zapaleniu vv yruslk a nibac/kuwegu*.

Wśród wyników badań dodatkowych /wraca uwagę podwyższenie leukocyto/y (ponad 10 12 tysięcy /ml) i wartości odczynu opadaniu krwinek.

Diiignoutyka

lindanie ulłrusonograficzne jest mało przydatne w diagnostyce ostiego /upalenia pi/ydatkow, jest ono jednak pomocne (szczególnie ultrasonografia prze/.pochwowa) w* różnicowaniu schorzenia z ciaite r klopową. Jeilnak podstawowe znaczenie we wczesnej diagnostyce mepękmęiej ciąży ektopowej ma ocena stężenia gonadotropiny ko-Mliówkowe) w surowicy pacjentki. W niektórych ośrodkach rozpoznanie ostrego zapalenia przydatków potwierdza się badaniem płynu on zew nowego (obecność bakterii i leukocytów), pobranego w trakcie IłłpMoskopii lub. częściej, fculdocentezy (nakłucia zatoki I >< mgla^jy i K/yw im. ie, można wykonać badanie bakteriologiczne płynu otrzewnowego Jeśli nie ma takiej możliwości, celowe jest pobranie wyma-zit z kanału szyjki, chociaż doniesienia o zgodności szczepów bakteryjnych s/yiki macicy i płynu jajowodowego s;j sprzeczne.

Zupalemo przydfl ków no tl« grnłlt

czym

Dosi i zadku i bardzo nietypowo przebiegającą postacią zapalenia przydatków jest zapalenie nu tle gruźliczym Występuje ono /\*.\klc n kobiet z czynną lub wyleczorupgrużlicą płucTczęsto^Hego powP I I,mia (c*.i szacowana na około 5^c/( chorych kobiet). Warto pamiętać

0    lej pmtaci zapalenia przydatków ze względu na zwiększającą się w ostatnich latach częstość występowania gruźlicy. Choroba zwykle dotyczy kobiet w wieku popok w daniow ym i jest przyczyną niepłodności

Drobnoustroje szerzą się drogą krwionośną lub limtatyc/ną. /aj nuijąc błonę śluzową macicy i przydatki. Objawy ogólne choroby są skupi i iiiechaiukterysiyc/nc: poza bólami brzucha, czasem zaburzę-miuiiii miesiączkowaniu, występuje osłabienie, stany podgorączkowe.

1    iMKlmęcie itp Nasilenie zmian miejscowych w* miednicy mniejszej

może być duże, rozsiew prosówkowy na powierzchni otrzewnej mo ze imitować proces nowotwoiowy, zwłaszcza że z tą postacią gruźlicy i" yifiitł    i- vspó!istnicjc w<■■ t«»łożtiszc

Du/a ijośc zrostów w miednicy może być mylona z przewlekłym

i m m zapalny ttt