zapłodnienie i nasienie

Dcs'ednictwem wiatru (np. żyto u różnych roślin mogą być izanen pyłku; długie i wiotkie nitki ip. u leszczyny); duże, często [z-za powierzchnia) znamiona r/Kształcony, co powoduje, że z^zeó wytworzeniem liści, co •ze.¹'.a, np. topola i brzoza). za:. Jest bardzo często spo-jowno roślin, jak i zwierząt, poptyczne (zabarwienie kwiatów) czego nektaru, czyli wodnego fcznych) zwierząt przez kwiaty, rzadziej przez nietoperze ia jest bardzo rozpowszech-'z. u jabłoni, gruszy, wiśni, |ą Wśród owadów największą me pszczoła miododajna Napylenie przez ptaki (orni-sjbtropikalnej. Kwiaty nie -a siadanie owadów, tak jak gatunki z rodziny nek-ma pędzie. Kwiaty mają więc Okwiat jest zazwyczaj duży 2uze ilości nektaru (np. kwiat * strefie tropikalnej. Kwiaty Często wydzielają nektar

ryszępuje u roślin wodnych, tony przez wodę (np. u rotę są przenoszone przez

•agiewkę pyłkową. Przez *ąc stopniowo wydłuża się •ynrionej substancji blaszek •ego najprawdopodobniej -e-icznymi. W tym czasie niej podziałowi mitoty-:e *a się w ziarnie pyłku, nie mają wici.

tez<a wnika do woreczka ta wkrótce zamiera, tzn doprowadziła komórki ka olemnikowa zapładnia jga komórka plemnikowa

mitoza komórki generatywnej

kiełkowanie

iagiewki

pyłkowej

. komórka, generatywna^

.jądro komórki, wegetatywnej

\jądro komórki generatywnej

ściana. tagiewki

komórki.

plemnikowe

łączy się z wtórnym jądrem komórki centralnej, w wyniku czego powstaje komórka tropoidalna (3n). Takie zapłodnienie nazywamy podwójnym. Po zapłodnieniu:

-    zygota rozwija się w zarodek nowego sporofitu;

-    z tropoidalnej komórki centralnej, w wyniku podziałów mitotycznych, powstaje tkanka zapasowa, zwana bielmem;

-    niekiedy (jeżeli rozwijający się zarodek nie zużył go) ośrodek zalążka przekształca się w tkankę zapasową zwaną obielmem;

-    osłonki zalążka rozrastają się i tworzą łupinę nasienną.

jądro, komórki wegetatywnej

cytoplazma, komórki wegetatywnej

komórka

generatywna

Schemat rozwoju łagiewki pyłkowej i powstania dwóch komórek plemnikowych (u roślin okrytonasiennych)

i *

Cały zalążek przekształca się w nasienie. Dojrzałe nasiona można podzielić na:

-    bielmowe, w których tkankę odżywczą stanowi bielmo (np. nasiona tytoniu,

maku, lnu);

-    bezbielmowe, w których bielmo zostało zużyte podczas rozwoju nasienia. W takim przypadku liścienie zarodka są silnie rozwinięte i magazynują substancje pokarmowe (np. nasiona motylkowatych, kasztanowca, orzecha włoskiego);

-    obielmowe, w których tkankę odżywczą stanowi obielmo (np. nasiona goździkowatych).

hiDina nasienna    c

Schemat budowy nasienia: bielmowego (A), bezbielmowego (B), obielmowego (C)

Substancjami zapasowymi w tkance odżywczej mogą być cukrowce (zwykle skrobia), tłuszcze i białka. W zależności od tego, która z tych substancji występuje w największej ilości, wyróżnia się nasiona:

95