256
Dl. FUNKCJE ZMIENNEJ ZESPOLONEJ
Tw. (o pochodnej funkcji złożonej) Jetełi funkcja C *= ę(z) zmienne] zespolonej z ma pochodną y>‘(z), natomiast funkcja w = f{f) zmienne] zespolonej £ ma pochodną /'(£). to funkcja zlatana w «= /Xr), gdzie F(z) **/lęKr)j. ma pochoótą
an.43)
przy czym na miejsce £ należy podstawić <p(z).
Pnyfchd
f(z) - (4i>) 3 - 12(3*+5)1 Wzór (111.45) można też zapisać następująco
Tw. (o pochodnej funkcji odwrotnej). Jeieli funkcja z «= g(w) przyporządkowuje wzajemnie jednoznacznie punktom zbioru fi' punkty zbioru (2. przy czym funkcja w - f{z), odwrotna do niej, jest clągia w zbiorze O, natomiast funkcja g{te) ma pochodną g’(w) d 0 w zbiorze £2'. to funkcja f{z) ma pochodną
an.47)
przy czym w = f[z), z 6fi.
PnytM. Nieci) xt»)- n+b, ad 0. Funkcja la przyporządkowuje wzajemne jnloo-
wrołna do z = aw+b, jest ciach na całej płaszczyźnie. Ponadto *'(»>) — a i* 0. Stąd
*•“*"* r wyrokiem, który można uzyskać kofzyiląjąc z twierdzenia o działaniach arytmetycznych
na pochudnyidi. ,
Poekofce drugWgo ł wyższych rzędów funkcji zmiennej zespolonej określa dę lak, jak w przypadku funkcji zmiennej rzeczywistej, a więc
/»*♦■> <r0)= lim
4f Jr-Jl
Na przyUad/U)-ł*./'(ł)-2ł. /"<*)-2, /«•>(*)-0 dh kaJxk»o a > 3.
Dalsze zagadnienia związane z pochodną funkcji zmiennej zespoloną), a w szczególności związane z nią interpretacje fizyczne i geometryczne, poznamy w następnych punktach tego rozdziału.
257
J. POCHODNA FUNKCJI ZMIENNEJ ZESPOLONEJ
ĆWICZENIA
1. Podać definicję pochodnej funkcji zmiepnej zespolonej i porównać ją z definicją pochodnej funkcji zmiennej rzeczywistej.
2. Omówić: a) warunek konieczny, b) warunek wystarczający aa to, żeby funkcja /(z) miała pochodną w punkcie r„. Czym dla istnienia pochodnej /'(z) są warunki Cauchy'ego-Rie-manna?
3. Omówić podstawowe wzory i twierdzenia, które dotyczą obliczania pochodnej /'(z).
4. Udowodnić, te istnienie pochodnej /'(Zo) zapewnia ciągłość funkcji/(z) w punkcie za.
5. Wykazać, te jeżeli istnieje A*), to:
•>« ón ... . du <Hi
Wskazówka. Skorzystać ze wzorów (UI.38) i (IIL39).
6. Obliczyć na podstawie definicji i na podstawie wzorów (IU.38), (Iil.39) o
a) i b) z zad. 5, pochodną funkcji: a) f{z)^?-z, b) /(z) =- -p , c) /(?) -Porównać wyniki otrzymane różnymi metodami.
7. Wykazać, że funkcja: a) /(»)*■ M, b) /(r) = Imz,
c) /(z) — — (Rer+Imr)+z nic ma pochodnej w żadnym punkcie płaszczyzny.
8. Sprawdzić, czy funkcja /(z) = «(-v, y)+Mr. y) ma pochodną:
9. Znaleźć część rzeczywistą i część urojoną funkcji/fc) = z1^, sprawdzić, ie spełniają one warunki Cauchy-ego-Ricmanna, obliczyć (\z) oraz f(~j) i Aj).
Odpowiedzi. 6. a) 3z'-l, b) - —, c) .
8. a) tak; f\z) = z‘, b) Uk;/(r)-e~', c) nie;/(z)= <l-y)(Rez-Inu).
9. A*) = **(*+2).
Dtf. Funkcję /{z) nazywamy holomorficzną w punkcie z„, jeżeli ma pochodną f\z) w pewnym otoczeniu tegp punktu.
Holomorficzność funkcji f{z) w punkcie z0 jest więc właściwością odnoszącą się nie tylko do samego punktu z0, lecz także do pewnego otoczenia tego punktu. Funkcja holomorficzna w punkcie z0 ma oczywiście w tym punkcie pochodną, ale nic na odwrót. Funkcja może mieć pochodną w punkcie z0 i może nie być holomorficzna w tym punkcie, gdyż może nie mieć pochodnej w żadnym otoczeniu punktu z0-