0000058 (4)

Niektóre cechy kliniczne guzów kości

Obraz kliniczny guzów łagodnych jest związany ściśle z lokalizacją i rozmiarami guza. Do wczesnych objawów mięsaka zaliczamy ból i związany z kością guz.

Umiejscowienie

Pomijając szczególnie typową dla pewnych guzów lokalizację, np. struniaka czy szkliwia-ka żuchwy, należy pamiętać, że umiejscowienie guza jest dużą pomocą w ustalaniu wstępnego rozpoznania.

Z przynasad kości długich, zwłaszcza kolana, rozwija się mięsak kościopochodny (chondrosarcoma periphericum może mieć takie samo umiejscowienie i cechy rentgenowskie), w trzonach kości długich umiejscawia się sarcoma Ewing i reticulosarcoma. W nasadach kolana i bliższej nasadzie kości ramiennej spotykamy chondroblasloma. Ostco-clastoma ujawnia się na granicy przynasad i w nasadach, zwłaszcza kolana, oraz w bliższym końcu kości ramiennej i dalszym promieniowej (przy tym mały guz jest umiejscowiony zawsze mimośrodkowo, tzn. bocznie od długiej osi kończyny). Chondrosarcoma centrale może się umiejscawiać w trzonach i w nasadach kości długich. Łagodne drobne chrzęstniaki wewnątrzkostne stwierdzamy prawie wyłącznie w kościach rąk. zwłaszcza paliczków.

Najczęstszym pierwotnie złośliwym guzem kręgosłupa jest szpiczak, a łagodnym — naczyniak i torbiel tętniakowata. Najczęstszym guzem złośliwym miednicy i łopatki jest chrzęstniakomięsak. a następnie rzadszym va Ewing. W kościach miednicy, również w kości krzyżowej, może się umiejscawiać guz olbrzymiokomórkowy.

Powyższe dane są orientacyjne i dotyczą najczęstszych guzów. Ogólnie charakteryzując należy podkreślić, że w kościach kończyn cechy rentgenowskie guzów są znamienne, a w kościach tułowia (poza chrzęstniakomięsakiem) mogą nie różnić się od przerzutów i zmian zapalnych. Złamania patologiczne są częste.

Zależność od wieku

Wiek chorego ma duże znaczenie w rozpoznawaniu guzów kości. Złośliwe pierwotne guzy kości poniżej 5 r.ż. należą do dużych rzadkości. Zniszczenia kości w tym wieku są zazwyczaj przerzutami nerwiaka zarodkowego (neurohlastoma) i guzów Wilmsa, histiocytozą X lub którąś z chorób układowych, najczęściej mnogą chrzęstniakowatością (m. Ollier). Guzy kości pomiędzy 5 a 10 r.ż. występują rzadko *. W tym wieku poza siatkowicą i chrzęstniakowatością ujawnić się może nerwiakowlókniakowatość. mogą się zdarzyć odosobnione i tętniakowate torbiele (lecz nie guz olbrzymiokomórkowy). zupełnie wyjątkowo chrzęstniak zarodkowy, bardzo rzadko mięsak. Starsze dzieci szkolne i młodzież są grupą wieku wykazującą najwyższą zachorowalność na rozmaite typy łagodnych i złośliwych guzów kości, młodzi dorośli — na guz olbrzymiokomórkowy. osoby w średnim wieku — na siatkowiakomięsak, starsi — na szpiczak, wtórne złośliwe guzy na tle choroby Pageta. W starszych grupach wieku bardzo częste są przerzuty nowotworowe do kości. Jeżeli mamy uszkodzenie kości o charakterze guza Ewinga, to u dziecka poniżej 5 r.ż. jest to zwykle przerzut nerwiaka zarodkowego lub histiocytozą X. zaś u osoby powyżej 30 r.ż. — siatkowiakomięsak (reticulosarcoma).

■ Zdarzają się pojedyncze przypadki sa Ewing.

402 GUZY I ZMIANY GUZOPOOOBNE KOŚCI