0000068 (7)

Amputacje w chorobach naczyń obwodowych

73

Ryc. 66. Szczególna odmiana zapalenia tętnic — zapalenie tętnic reumatyczne, które doprowadziło do obustronnej amputacji kończyn poniżej obu stawów kolanowych.

kozależności i wytworzenia się przykurczów zgięciowych wychudzonych kończyn. Bóle spoczynkowe niedokrwionych tkanek są bardzo silne i bardzo niekorzystnie wpływają na psychikę chorego, której nierzadko już nigdy nie udaje się przywrócić do stanu wyjściowego. Dlatego też jedynym humanitarnym sposobem likwidacji bólu jest wykonanie wczesnego zabiegu naczynjowego lub amputacja. Dalszemu zaburzeniu psychiki chorego, do jakiego dochodzi w przypadku nieudanego zabiegu naczyniowego, należy zapobiegać przez bardzo staranny dobór chorych do zabiegów naprawczych. Chyba nie ma uzasadnienia wykonywanie takich zabiegów tylko w celu umożliwienia odjęcia kończyny na niższym poziomie, natomiast korzystne jest wykonywanie sympatektomii lędźwiowej czy blokad zwojów pnia współczulnego.

WSKAZANIA DO AMPUTACJI

Istnieją dwa wskazania do amputacji:

1.    Usunięcie»obumarłych tkanek, których nie da się ożywić.

2.    Usunięcie tkanek, których nie dało się ożywić po przywróceniu krążenia (np. odjęcie palców lub przodostopia w czasie wykonywania zabiegu naczyniowego lub na przestrzeni 10 dni od jego wykonania).

Wskazaniem do amputacji w przebiegu przewlekłej choroby zarostowej tętnic jest zatem wystąpienie bólu spoczynkowego lub utrata tkanek, których nie można przywrócić za pomocą zabiegu naczyniowego. Tak dzieje się wówczas, kiedy zawiódł zabieg naczyniowy lub kiedy arteriografia wykazuje niedrożność pońiżej tętnicy podkolanowej, czy też zbyt rozległe zmiany nie zezwalające na rekonstrukcję naczynia.

Ryc. 65. Ucisk doprowadził do obumarcia skóry pięty. Zmiana ta stanowi całkowite przeciwwskazanie do amputacji Sy-me'a oraz powikłanie, któremu trzeba zawsze zapobiegać w obrębie pozostałej kończyny.

U chorych słabych można zaakceptować małe odcinki niebolesnej zgorzeli pod warunkiem, że nie ma bólów spoczynkowych.

Jeśli bóle spoczynkowe rozpoczynają się ostro, zazwyczaj mamy do czynienia z zakrzć-picą dużej tętnicy, zmienionej chorobowo. Często zajęta jest tętnica udowa na wysokości ścięgna m. aclductor magnus, z tym że nierzadko skrzep obejmuje całą tętnicę podkola-nową i jej większe odgałęzienia. Jeżeli nie uda się skrzepu usunąć, amputacja jest nieunikniona. Dlatego też choremu z nagłym początkiem bólów spoczynkowych, należy natychmiast wykonać arteriografię, zaś jeśli jest to niemożliwe, w trybie nagłym odsłonić tętnicę podkolanową. Po upływie 5 dni skrzep staje się zorganizowany i jako laki nie daje się usunąć z odgałęzień tętnic obwodowych, przeto przywrócenie drożności naczynia jest niemożliwe, chociaż jaolcpszenie może przynieść profundoplaslyka.

Z innych schorzeń przewlekłych doprowadzających niekiedy do amputacji, należy wymienić wrodzone i mnogie przetoki tętniczo--żylne, nie dające się zlikwidować i prowadzące do przerostu kończyny i zaburzeń ukrwie-nia w obrębie stopy; kiedy owrzodzenia stopy oraz zmiany martwicze w obrębie palców stają się nie do zniesienia, odjęcie kończyny umożliwia choremii powrót do normalnego życia. Podobnie zniekształcona i tkliwa kończy-