124 (2)

Źródła

może wydawać rozporządzeń. W szczególności nie można posługiwać się wykładnią funkcjonalną i przyjmować, że jeżeli konstytucja powierzyła jakiemu organowi określone zadania, to dla realizacji tych zadań można też wydawai rozporządzenia (lub inne akty prawa powszechnie obowiązującego), nawet jeżeli kompetencja do ich wydawania nie jest przewidziana wyraźnie w konstytucji Trybunał Konstytucyjny odrzucił taki kierunek rozumowania w wyroku z 28 czerwca 2000 roku. K 25/99 (wskazano w nim. że konstytucja nie pozwala na przyznanie organom NBP kompetencji do wydawania rozporządzeń), zaznaczając, że „[...] w państwie prawnym kompetencje organów władzy publicznej i instytucji. którym konstytucyjnie (ustawowo) powierzono zadania publiczne, muszą opierać się na wyraźnej podstawie prawnej”.

Raz jeszcze należy przypomnieć, że - w obecnym stanic prawnym - rozporządzenie jest jedyną postacią stanowienia przez organy centralne powszechnie obowiązującego prawa na szczeblu podustawowym i właśnie w tej kwestii zamknięcie systemu źródeł prawa ma najistotniejsze znaczenie praktyczne.

- na poziomie prawa miejscowego kompetencja do stanowienia prawa powszechnie obowiązującego przysługuje organom samorządu terytorialnego oraz terenowym organom administracji rządowej, które muszą działać na podstawie i w granicach upoważnień ustawowych (art. 94). W tym więc zakresie zamknięcie systemu źródeł powszechnie obowiązującego prawa nie jest zupełne, bo decyzji ustawodawcy pozostawiono określenie organów lokalnych, którym ma przysługiwać kompetencja prawotwórcza.

105.    Istotą aktów prawa wewnętrznego jest ograniczony zakres ich obowiązywania, bo w myśl art. 93 ust. 1 konstytucji mogą być kierowane tylko do „[...] jednostek organizacyjnie podległych organowi wydającemu te akty”.

Tym samym, jak wskazuje Trybunał Konstytucyjny: „[...] za podstawowy element modelu [aktu wewnętrznego - przyp. LG] trzeba uznać zakres aktu wewnętrznego, który w żadnym wypadku nie może dotyczyć jakichkolwiek podmiotów, które nie są podległe organowi wydającemu ten akt” (wyrok z 1 grudnia 1998 roku, K 21/98). Natomiast „[...] sytuacja prawna obywatela (oraz wszelkich podmiotów pozostających poza »władzą organizacyjną« organu wydającego akt normatywny) może być regulowana tylko w drodze aktów' prawa powszechnie obowiązującego” (w'yrok z 9 listopada 1999 roku, K 28/98). Skoro więc zawrze musi istnieć ogólny węzeł podległości pomiędzy autorem a adresatem aktu, to nie ma potrzeby tak ścisłej reglamentacji zasad ich stanowienia, jak uczyniono to w odniesieniu do prawa powszechnie obowiązującego. W szczególności nie ma też potrzeby nadawania charakteru zamkniętego systemowi aktów praw'a wewnętrznego.

106.    Artykuł 93 ust. 1 konstytucji, mówiąc o tych akiach, wymienia tylko uchwały Rady Ministrów' oraz zarządzenia prezesa Rady Ministrów i ministrów. Powstało pytanie, czy to w-yliczenie należy traktować jako zamknięte, co oznaczałoby, że żaden inny organ władzy publicznej nie może stanowić aktów' prawa wewnętrznego.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 1 grudnia 1998 roku. K 21/98 uznał, że „[...] system aktów prawa wewnętrznego ma - w przed wiijństwie do systemu aktów'

Irgo |

klUlsl) M.IIUU

Wybili

/lllUW i

J;

Ilill W) dawali' pudlim kulało}, wyra/u które d dę pódl luka wj wewnęi Mima p wiązują il/ialaln ilości (i przez u: tylko w' artykule (iiktchki nów) tyi Ak n ile tyli c|u do w Ujęcie, a prawa w' ulwa, że i wolnośi

107. stały wyd w art. 93

Jak wskaż traktowali o charakti zakres ak podmiot ó> Każe - możi wyd;

|(

Sil

• fik'

.

Si;

5;<    . v... X

1*5;