M) Wybiiiiii \[>ti\i>bv i>o:i\(i\\ iinlti i
w różnych sytuacjm h, w których mialeś/aś/ okazję ii li poznai Slaiai się mc kierować sympatiami i antypatiami. Po każdym opisie wypis/ kolejno nazwiska, biorąc pod uwagę stopień intensywności podanych cech i zda i/eń. A więc w pierwszej linijce umieść nazwisko tego kolegi /koleżanki/, który w porównaniu z innymi najbardziej odpowiada podanemu opisowi, w drugiej linijce następnego i lak dalej. Liczba wyborów jest dowolna. Nazwiska przy różnych opisach mogą się powtarzać. Nie obawiaj się, że podapic nazwiska kolegów będziesz wobec kogoś niekoleżeński czy nielo-pilny Twoje oceny będą zachowane w ścisłej tajemnicy i użyte do celów badawczych.
(>pr. 1 Są to chłopcy i dziewczęta koleżeńscy, zgodni i życzliwi. Łatwo .awieiają znajomości. Są mili i szybko pozyskują przyjaźń i zaufanie. I ubią być w towarzystwie innych. Spędzają wiele czasu z kolegami i przyjaciółmi. Z ludźmi są śmiali i bezpośredni. Dobrze się z nimi współpracuje.
Imiona i nazwiska:
<)pis 2. Są to chłopcy i dziewczęta mało towarzyscy. Trzeba dłuższego . /asu, aby zawrzeć z nimi bliższą znajomość. Są raczej samotnikami. Wolą pracować i bawić się sami i niezbyt lubią, kiedy się ich odwiedza. Są inc/.ej nieśmiali.
Imiona i nazwiska:
()pis 3. Są to chłopcy i dziewczęta, którzy dobrowolnie podejmują się prac społecznych. Chętnie i bez wahania biorą na siebie odpowiedzialność za różne przedsięwzięcia w szkole czy wśród kolegów. Lubią dużo mówić i nie sprawia im trudności zabieranie głosu wobec większej liczby osób.
Imiona i nazwiska:
()pis 4. Są to chłopcy i dziewczęta, którzy nie podejmują się dobrowolnie prac społecznych. Unikają przyjmowania jakichkolwiek funkcji. Nie zabierają głosu na zebraniach, a jeśli muszą, przychodzi im to z trudnością i mówią mało.
Imiona i nazwiska:
()pis 5. Są to chłopcy i dziewczęta, którzy chętnie przewodniczą innym i biorą za nich odpowiedzialność. Często występują z jakimiś projektami, wnioskami czy pomysłami. Wodzą rej wśród kolegów.
/ Siu jnnii li iii i im jto:niiwuimi ilktvu‘rin<i t
Imioiiii i nazwiska
(>|>is (). Są lo chłopcy i dziewczęta, którzy trzymają się raczej na uboczu gmpy i nic odgrywają większej roli we wspólnych przedsięwzięciach w szkole czy w życiu koleżeńskim. Nie umieją nikomu nic nakazywać. Nii- występują z żadnymi wnioskami czy pomysłami, pozwalają innym przejmować inicjatywę.
Imiona i nazwiska: ()pis 7. Są to chłopcy i dziewczęta wrażliwi na potrzeby kolegów. ('liętnie służą swoją radą. Nigdy nie odmówią pomocy. Zabierają głos na temat życia kolegów, klasy i szkoły. Są obiektywni w ocenie siebie i innych. Masz do nich zaufanie, że godnie (właściwie) potrafią reprezentować interesy klasy, szkoły przed wychowawcą, nauczycielami i dyrekcją szkoły.
Imiona i nazwiska:
Opis 8. Są to chłopcy i dziewczęta, którzy nie dostrzegają potrzeb i problemów kolegów. Niechętnie służą swoją radą. Nie czują wewnętrznej potrzeby niesienia pomocy innym. Mało interesują się życiem klasy i szkoły. Nie potrafią obiektywnie ocenić siebie i innych. Nie masz do nich zaufania, że godnie (właściwie) potrafią reprezentować interesy klasy, szkoły przed wychowawcą, nauczycielami i dyrekcją szkoły.
Imiona i nazwiska:
Uzupełnieniem badań socjometrycznych była technika szeregowania rangowego, zastosowana wśród nauczycieli. Instrukcję do rangowania oraz wskaźniki aktywności społecznej przyjęłam za A. Gurycką8 dodając ze względu na wiek badanych (III—IV klasy szkoły średniej ogólnokształcącej) wskaźnik - poczucie odpowiedzialności.
Postawiłam sobie pytanie: Jak uczniów pełniących funkcje w klasowej i szkolnej radzie uczniowskiej widzieli nauczyciele-wychowawcy? Każdy z wychowawców klasy otrzymał „Instrukcję” dotyczącą rangowania uczniów według takiej cechy jak aktywność społeczna. Oto przykład instrukcji.
x A. Gurycka, Dzieci bierne społecznie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, PAN, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970, s. 76.