192 (3)

192

ks. Nlimisjaw D/.ickoński

7 tekstów Pisma św,¹⁰ W pracy katechetycznej najczęściej wykorzystuje się następujące metody biblijne: praca z tekstem Pisma św., godzina biblijna, krąg biblijny, ewangeliczna rewizja życia .

4. „Język religijny” w wychowaniu do modlitwy

Obecność, języka religijnego” w szczególny sposób zaznacza się w modlitwie, o czym przekonuje nawet potoczne rozumienie modlitwy, jak rozmowy z Bogiem. To lapidarne określenie modlitwy akcentuje w niej przede wszystkim wymiar mowy, będącej formą współbytowania nie tylko z innymi ludźmi, ale i z Bogiem, pozwalającej człowiekowi wypowiedzieć swoje poruszenia, „uzewnętrznić” swoje „wnętrze”. Modlitwa ze swej natury zakłada zatem intencjonalne zwrócenie świadomości człowieka ku Bogu i stwarza doskonałe warunki religijnego użycia języka. Ten potencjał modlitwy może być jednak różnie wykorzystany. Bernhard Welte zwraca uwagę, że o religijnym użyciu języka - w ścisłym sensie - nie można mówić, jeśli odmawiający modlitwę trzyma się jedynie materialnego aspektu słów, co nie pozwala dokonać swobodnego wzlotu ku Transcendencji. Słowo modlitwy musi przekraczać swoją skończoność, odsyłać poza siebie ku rzeczywistości niemożliwej do wysłowienia. W prawdziwą modlitwę włączone są zawsze płaszczyzna mowy bezpośredniej i jej skończoności (słowa mają skończoną naturę, dotyczą skończonego zasobu wyobrażeń i odniesień) oraz płaszczyzna nieskończoności Boga zapośredniczona przez mowę skończoną. Sama modlitwa sięga po skończone zasoby mowy, równocześnie owa skończoność jest przekraczana, znoszona, gdyż tylko wtedy można dotrzeć do Tajemnicy niewysłowionej¹ .

Oprócz modlitwy mowy wyróżnia się też pozytywną postawę symboliczną. Modlitwa, która przemawia do Boga za pośrednictwem symbolu, bardziej podkreśla związek między Nim a treścią symbolizowaną. Zagadnienie to zostanie rozwinięte w części poświeconej językowi religijnemu w katechezie liturgicznej. W tym miejscu chciałbym skupić się przede wszystkim na modlitwie mowy.

Dotychczasowa refleksja nie pozostawia wątpliwości, że religijne użycie języka w modlitwie rozumianej jako mowa domaga się wychowania do modlitwy, uczenia jej. Wydaje się, że współczesna katecheza zdaje sobie z tego sprawę mówiąc o wychowaniu do modlitwy jako jednym z głównych zadań. W programie szkolnego nauczania religii wyznacza się w tym względzie szczegółowe cele i zadania. Na etapie przedszkola należy uwrażliwiać katechizowanych, że człowiek nawiązuje kontakt z Bogiem, ponieważ jest istotą cieles-no-duchową. W wychowaniu do modlitwy sześciolatków i siedmiolatków trzeba rozwijać przekonania o rzeczywistej bliskości, przyjaźni i życzliwości Boga. Modlitwa ma być różnorodna w swej treści. Nie może w niej zabraknąć prośby, dziękczynienia, uwielbienia, przeproszenia. Liczy się także wielość form. Byłoby poważnym błędem zatrzymanie się na wyuczeniu dziecka krótkich, rymowanych tekstów modlitewnych, które dziecko mogłoby kojarzyć bardziej z wierszykiem niż rozmową z Panem Bogiem.

¹⁶    Por. Z. Marek, Biblia w katechetycznej posłudze słowa, Kraków i998, s. 135-141.

¹⁷    Por. R. Lis, Zagadnienia z katechetyki formalnej, Lublin 1991, s. 91-108.

¹⁸    Por. B. Welle, Modlitwa jako mowa, „Znak” XLVU, 1995, z. 12, s. 20-22.