338

A HibUl. IM1U.1 .Vvu r„, r ), buui :uO

ISBN D4H1II ł-7. © l>. »N TOS >*}

333 11 RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW KWASY I ZASADY

Gdybyśmy więc znali np. AW<Na*). można by z różnic entalpii hydratacji szeregu chlorków obliczyć entalpię hydratacji kationów, a następnie anionów.

Dane zawarte w tablicy 11.1 zostały obliczone przy założeniu, że entalpia hydratacji jonu H* wynosi 1108 kj mol '. Nadmienić jednak należy, że ten sposób postępowania nic zawsze prowadzi do uzyskania spójnych wyników. Z tego powodu szukano także innych sposobów podziału wartości na części składowe. Między innymi stosowano założenie, że entalpia hydratacji powinna być wprost proporcjonalna do kwadratu ładunku jonu i odwrotnie proporcjonalna do jego promienia.

Tablica 11.1. llnlatpia hyilr.tL&:ii niektórych jonów

Jon	-AH., kJ mol ¹	Jon	-AJ/„ kJ mol-'
H'	MOS	Fe"	19-16
Li*	531	Co"	1996
Na'	422	Ni¹*	2105
K-	339	Fe’*	4430
Rb*	313	Al"	4665
Tl*	343	F-	4X5
De**	2494	a-	351
Mg'*	1954	Br’	318
cv*	1615	1-	2X0
Cd^!*	IS36	so!	1109

Dane zawarte w tabl. 11.1 wskazują, ze ciepło hydratacji (a więc ujemna wartość entalpii hydratacji) we wszystkich przypadkach jest znaczna, co wskazuje na silne oddzia ływanic jonów z cząsteczkami wody. Oddziaływania tc rosną bardzo silnie ze wzrostem ładunku jonu. Ciepło hydratacji jonów jcdnowartościowych jest rzędu 300-400 kJ mol \ dwu wartościowych najczęściej bliskie 2000 kJ mol a dla trójwartościowych wzrasta nawet powyżej 4000 kJ mol ¹.

Wpływ promienia jonowego, aczkolwiek słabszy, daje się też wyraźnie zauważyć W szeregu od U* (rjj. — 76 pmt do Rb* = 152 pm) ciepło hydratacji maleje od 531 do 313 kJ mol Jony o małym promieniu wytwarzają bowiem wokół siebie silniejsze pole elektryczne. Najsilniejsze pole wytwarza wokół siebie proton, czyli jon II'. W tym przypadku ciepło hydratacji wynosi az 1108 kJ mol^-1.

Jon. który uległ hydratacji, otoczony jest — jak sądzimy — na ogól więcej niż jedną warstwą bezpośrednio z mm związanych cząsteczek wody. Liczba cząsteczek tworzących otoczkę hydraiacyjną, czyli liczba hydralacyjna. bywa wyznaczana różnymi metodami, np. przez badanie przewodnictwa elektrycznego roztwx>ru. badania zmian objętości towarzyszących rozpuszczaniu soli. pomiary ciepła hydratacji Każda z tych metod daje