5

ni lo chód bardziej funkcjonalnym, a jednocześnie estetycznym.

Podkreślenia wymaga (akt zwiększonej aktywności kikuta w leju protezy pelnokonLaktowej. W protezie typu konwencjonalnego cala masa ciała chorego przekazywana była na protezą w Jednym punkcie (przez półką w okolicy guza kułszowego). Reszta kikuta luźno zawieszona w skórzanym leju hvla z punktu widzenia funkcji bierna, co bardzo ograniczało możliwość sterowania protezą. Protezy z lejami podciśnieniowymi charakteryzują sią znacznie większą powierzchnią kikuta czynnie przenoszącą obciążenie i współpracującą z lejem. Tylko szczyt kikuta pozbawiony jest kontaktu zo ściankami protezy, bo w tej okolicy umiejscowiona jest komora podciśnieniowa. Amputowana kończyna utrzymuje się w takiej protezie na zasadzie ujemnego w stosunku do atmosferycznego ciśnienia. Powstaje ono w leju protezy po wypchnięciu z niego powietrza. Kikut działa jak tłok w pompie, a zawór umieszczony w ścianie protezy w okolicy dna leja nie pozwala na powrót powietrza.

Ryc. 289. Rozkład obciążeń w leju protezy pelnokontaktowej. Zwraca uwagę duża powierzchnia skóry kikuta, która przenosi obciążenie na lej protezy.

Ryc. 290. Kikut wytworzony technikami konwencjonalnymi w protezie niepełnokon-taktowej. Tylko w dwóch miejscach przenoszony jest ciężar na lej protezy (ryc. 289 i 290 wg: M. Weiss ..Amputacja fizjologlcz-

Ryc. 288. Lej protezy pelnokontaktowej widziany od góry. Czworokątny, tzw. „kopenhaski", kształt zapewnia lepsze dopasowanie kikuta. W głębi widoczny zawór.

Zawór Jest wykorzystywany przy zakładaniu protezy. Wyciąga się lądy (stopniowo) w czasie zakładania protezy bawełnianą pończoszką, w miarą jak kikut zagtąbia sią w leju protezy. Umożliwia ona przesuwanie się kikuła po plastykowym wnętrzu leja, eliminując tarcie ciała o wnętrze leja protezy.

Rozwinięciem tej konstrukcji jest proteza z lejem pclnokontakto-w y m, w którym cala powierzchnia kikuta przylega do ścian protezy ściśle z nią współpracując (ryc. 288—290). Prace konstrukcyjne w zakresie budowy protez udowych idą w kierunku poprawy mechaniki sztucznego stawu kolanowego w celu pełnego zbliżenia jego parametrów ruchowych do warunków prawidłowych. Wynikiem tej działalności jest tzw. kolano policentryczne, zapewniające — oprócz jednoosiowego zawiasowego ruchu — przetaczanie.

Najnowsze prace Idą w kierunku opracowania odpowiedniego systemu

Ryc. 291.

Ryc. 292. Definitywna proteza udowa z nowoczesnym gąbKowym wypełnieniem kosmetycznym typu pończochy. W razie uszkodzenia elementów nośnych umożliwia łatwy dostęp w celu naprawy. Bardzo praktyczna.

Ryc. 293. Ta sama proteza z założonym wypełnieniem. Gąbka przy dotyku przez swoją elastyczność upodabnia protezę do normalnej kończyny.

Ryc. 292.

271 ■