90
gdzie:
[Dp
6--6S
dP » b . dy &y * &pl + y . Dp Dp - charakterystyka umocnienia
stąd:
dMpl =>r6pL+-y Dp)-b-y-dy
Całkowity moment sił wewnętrznych dla całego przekroju wyniesie:
%
Mpl «
o
gdyż moment w strefie ściskanej ma taką samą wartość. Przekształcając powyższe równanie i podstawiając do niego zależność
D .%=6-6^
otrzymamy:
Mpl , !>i£(6>Q5 6pl) = Wx(6+0,5 6jl)
gdzie:
Wx - wskaźnik wytrzymałości przekroju belki
Gpt - granice plastyczności, równa wartości Se z próby jednoosiowego rozciągania,
8 - rzeczywiste maksymalne naprężenie w zewnętrznej ^warstwie (rozciąganej) , określone z wykresu rzeczywistych naprężeń przy rozciąganiu ( dla odpowiadających wydłużeń ) .
V przypadku znacznych odkształceń plastycznych (przy gięciu na małym promieniu gięcia prętów o przekroju prostokątnym o % < 3) , gdy występuje zniekształcenie przekroju prostokątnego, wydłużenie względne należy obliczać z innych empirycznych zależności.
14«3« Kształtowanie elementu o wierzchni nierozwijalnej
P o -
Podstawowymi narzędziami w operacji wytłaczania (rys. 52) sąi matryca 11) z zaokrągloną krawędzią oraz cylindryczny stempel (2) z odpowiednio ukształtowaną powierzchnią osołową. Frzy opuszczaniu stempla płaski krążek ( 3 ) jest stopniowo przeformowywany w cylindryczny element z dnem ( 4) • Przeformowanie odbywa się z krążka o średnicy wyjściowej D i grubości g w cylinder z dnem o średniey d.,. Operacja ta wymaga znacznego odkształcenia materiału znajdującego się w zewnętrznej strefie krążka wyjściowego, a szczególnie w wyniku pewnego nadmiaru materiału przedstawionego (rys. 52 b ) w formie trójkątów (b^, bg, bj,.....bQ) .
Hadmiar materiału może w pewnych przypadkach powodować wystąpienie fałd i dalsze zaburzenia procesu. Z rysunku 52 wynlkarbowiem, że dla uformowania takiego elementu wystarczyłoby mieć krążek wyjściowy bez zakreskowanych pól. Obecność Zbędnych trójkątów prowadzi do konieczności ich przemieszczenia w kierunku zewnętrznym, a więc wywołania odpowiedniego stanu naprężeś, warunkującego przejście materiału w stan plastyczny. To przemieszczenie materiału jest cechą charakterystyczną prooesu wytłaczania, który może być realizowany dwoma sposobami:
I - tłoczenie przy użyciu matrycy i stempla bez zastosowania docisku (rys. 53) • Sposób ten może być stosowany do elementów o niewielkiej wysokości i znacznej grubości ścianki spełniającej warunek
g/Dk > 0,02,
II - tłoczenie przy użyciu stempla 1 matrycy oraz elementu wywołującego dodatkowy naciek na materiał
gdy g/Dk 0,015.