CCF20090831181

338 Rozum obserwujący

właściwego rodzajowi, lecz także za moc, której podległy jest sam rodzaj. Rodzaj, który dzieli się na gatunki według ogólnej okreilonokt liczbowej albo bierze za podstawę swego podziału nawet jednostkowe określo-ności swego istnienia, takie np. jak kształt, barwa itd., doznaje w tym swoim spokojnym zajęciu przymusu ze strony ogólnego indywiduum — Ćjiemi, która jako ogólna ńegatywność wysuwa przeciw systematyzacji rodzaju swoje różnice, takie, jakie ma w sobie samej, różnice, których natura, ze względu na substancję, do jakiej należą, jest inna niż natura różnic rodzaju. Systematyzacyjna czynność rodzaju staje się więc operacją zupełnie ograniczoną, może być wykonywana tylko w granicach zakreślonych jej przez potężne żywioły, jest wszędzie przerywana przez ich niepohamowaną przemoc i dlatego okazuje się niepełna i okrojona.

Z tego wszystkiego wynika, że w sferze istnienia ukształtowanego rozum ¹ może dla obserwacji wystąpić tylko jako życie w ogóle — życic, które jednak, jak wiemy, w swym zróżnicowaniu nie dochodzi do urzeczywistnienia w- sobie samym racjonalnego uszeregowania i rozczlonowania i nie jest ugruntowanym w sobie samym systemem postaci. — Gdyby w sylogizmie będącym. podstawą organicznego ukształtowania termin średni, któremu przynależy gatunek i jego rzeczywistość jako jednostkowa indywiduum, zawiera! w' sobie jako terminy skrajne wewmętrzną ogólność i ogólną indywidualność, wiedy termin ten w ruchu swej rzeczywistości wyrażałby ogólność, posiadałby naturę ogólności i byłby rozwojem, który sam siebie systematyzuje. 220 Tak właśnie świadomość między swymi dwoma termi- ; nami skrajnymi, ogólnym duchem a swoją jednostko- ; wością, czyli świadomością zmysłową, posiada jako j termin średni system ukształtowań świadomości układający się w jedną całość życia duchowego —- ten właśnie system, który jest tutaj² przedmiotem naszych... rozważań i który jako dzieje powszechne posiada swoje, przedmiotowe istnienie. Ale przyroda organiczna nie posiada historii. Spada ona bezpośrednio zc swej ogólności, z życia, do jednostkowości istnienia, a momenty połączone w rzeczywistości tego istnienia —

prosta określoność oraz jednostkowa życie......- wywołują

stawanie się tylko jako ruch przypadkowy, w którym każdy z tych momentów jest czynny w swojej cząstce i całość zostaje utrzymana. Ta ich ruchliwość (Regsam-keit) sama dla siebie jest jednak ograniczona tylko do swego własnego punktu, ponieważ w tym punkcie nie jest obecna całość, a nie jest w nim obecna. dlatego, że nie istnieje tu dla siebie jako całość.

A więc nie tylko jest tak, że rozum obserwujący dochodzi w przyrodzie organicznej jedynie do oglądania .( Anschauung) siebie samego jako ogólnego życia w ogóle, lecz ponadto oglądanie rozwoju i realizacji tego życia dokonuje się dla rozumu tylko w ramach systemów zróżnicowanych w sposób zupełnie ogólny, systemów, których cecha określająca, istota, znajduje się nie w tworze organicznym jako takim, lecz w indywiduum ogólnym i -■■■ wśród tych zróżnicowań Ziemi—■ podług uszeregowań, jakie usiłuje ustalić rodzaj.

Wobec tego, ?,t. ogólność życia organicznego w jego

1

Rozum obiektywny, przejawiający się jako rozumny porządek przyrody.

2

W Fenomenologii.