crop0005 (6)

Dwie przeciwstawne tendencje w traktowaniu człowieka:

Epigoni pragmatyzmu widzą człowieka jako przedmiot manipulacji i pracują nad coraz skuteczniejszymi technikami manipulowania

Epigoni eozystencializmu obmyślają zabiegi, które pozwoliłyby wyzwolić człowieka z wszelkich zależności i dotrzeć do człowieka „autentycznego", „samego w sobie”.

Zaostrzenie teoretycznego problemu:

Człowiek jako przedmiot Człowiek jako podmiot

1/ Psychofizyka XIX wieku: zachowanie się człowieka, również zjawiska świadomości jako reakcje na działanie bodźców fizykochemicznych (aktywizujących wrażliwe zakończenia nerwowe).