page0161

161

zwykle drogę życia, ona to sprawia, iż wiele trudności i przeciwieństw znika przed człowiekiem, który się nią cieszy w kole swych znajomych.

Ostrożność ludzka nakazuje każdemu roztropnemu człowiekowi zebrać troskliwie informacye

0    tym, który z nim chce wejść w stosunki.

Nikt bowiem’ wobec człowieka dotąd nieznajomego lub obojętnego nie zechce się zapuszczać w poważniejsze interesy, jeżeli nie zapewni się, że na przymiotach moralnych tegoż polegać może.

Oto chyba jest wystarczająca przyczyna, z której wynika bezwarunkowa konieczność dobrej opinii.

Jeżeli chcecie, żeby się wam powodziło w sposób regularny i trwały, musicie sobie zdobyć poważanie

1    szacunek nie tylko u tych, z którymi stosunki was łączą, lecz poprostu u wszystkich, w jak najszerszein kole. Ludzie spotykają się ustawicznie jedni i drudzy, znajomi i nieznajomi, i wypowiadają, co myślą o nas. Niejeden interes, który miał przyjść już do skutku, upadł jednakże w sposob napozór zupełnie nieprzewidziany, a właściwie przez to, iż znalazła się jedna osoba, która się wyraziła ujemnie o człowieku w tym interesie działającym.

Opinię dobrą stracić, to jest rzecz bardzo łatwa, lecz odzyskać ją, odbudować na nowo, to rzecz prawie niepodobna do spełnienia. Czasem nie pozostaje nic innego, jak tylko wynieść się w inne strony, pomiędzy innych ludzi, którzy z tamtymi nie stoją w żadnych stosunkach. Słusznie' też powiada Boileau:

„Cześć jest jak wyspa, stroma, niedostępna, Gdy się z niej zeszło, niema już powrotu*.

_i    11

http://rcin.org.pl