elementy kompozycji fotograficznejS

Artysta, przystępując do wykonania dzieła musi uświadomić sobie, co chce wyrazić w obrazie i dla kogo tworzy obraz. Decyduje się na zrobienie zdjęcia w momencie gdy temat, który zobaczył, wyraża dla niego pewnej treść emocjonalny. Oczywiście dostrzega tę treść osobiście, rozumie ją subiektywnie. Artysta fotograf, oglą-dajyc wzruszający go temat doznaje przeżycia estetycznego. Dopiero z chwily, gdy nadchodzi decyzja twórcza, gdy powstaje pierwsza wizja przyszłego obrazu, przeżycie estetyczne zmienia się na przeżycie artystyczne, twórcze.

Dla kogo artysta tworzy obraz, do jakiego odbiorcy jest adresowana treść w nim wyrażona?

Twórca niejednokrotnie błędnie ocenia upodobanie odbiorcy, przypisując mu własne. Tymczasem nawet u ludzi żyjących w tym samym środowisku są one zróżnicowane, stąd szereg konfliktów między twórcą i odbiorcą.

Zagadnienie to w małym Jedynie stopniu dotyczy formy. Przeciętny odbiorca nie zawsze interesuje się formą, która jest Jednym z podsta-wowych problemów twórczości, główną uwagę kieruje na temat obrazu.

Mało tego. Odbiorca najchętniej widziałby tematy najłatwiej czytelne, a więc tematy „ładne".

Przeciętnego odbiorcę interesuje również anegdota obrazu. Rzadko przemawia do niego dzieło, nawet najwartościowsze, jeśli nie przedstawia konkretu łatwo czytelnego.

Można by z powyższego wyciągnąć, zdawałoby się. słuszny wniosek, że większość prac fotograficznych powinna odznaczać się „ładnością" przedmiotów fotografowanych i, o ile to Jest możliwe, pokazywać fabularną stronę życia. Byłoby to jednak uproszczeniem zagadnienia. ktÓTC w rezultacie zaprowadziłoby fotografię artystyczną na manowce. Ambicja twórców Idzie dalej, szuka nowych treści i nowych rozwiązań plastycznych, wyprzedza epoką, tradycję, konwencję. Odbiorca wychowany na starych tradycjach opiera się nowatorstwu, aby po pewnym czasie. Jeśli kierunek sugerowany przez artystów ma zdrowe podstawy, przyjąć go najpierw z rezerwą, a potem — bez zastrzeżeń.

Jeśli ścieżka, po której idzie artysta, Jest błędną ścieżką, twórczość jego musi umrzeć śmierdą naturalną.

Na szczęście specyfika techniki fotograficznej ma tego rodzaju właściwości, że stosunkowo łatwo w każdym okresie swych dziejów znajdowała właściwy dla siebie kierunek.

Fotografia jest sztuką figuratywną, przedstawiającą najlepiej, najłatwiej i najprośdej przedmioty i zdarzenia. Wszelkie próby odrealnienia obrazu fotograficznego są trudne i rzadko prowadzą do celu. Technika fotograficzna w rękach dobrego artysty może ponadto pokazywać zjawiska tak subtelne, jak ludzkie przeżycia od najprostszych do najbardziej złożonych. Zdarza się nawet, że źle skomponowany fotogram, wykonany przypadkowo przez nie zaawansowanego amatora robi na widzu większe wrażenie od najlepiej wyrażonego, a to dlatego, że ukazuje zdarzenie pełne ładunku ludzkiej treści, a więc nam najbliższej.

Artysta fotograf, tworząc dzieło, rozwiązuje Jak gdyby trudną łamigłówkę. składając i rozkładając jej części wielokrotnie, aby w rezultacie otrzymać skończony obraz. Praca syntetyczna i analityczna zmieniają się kolejno aż do chwili dokonania ostatecznej analizy — oceny skończonego dzieła. Nie wolno przy tym zapominać, że twórczość fot ogra

ło - Łmimit 109