Formy ruchu przy muzyce 3

kreujący swoją treść poprzez narastającą lub opadającą linię akcentów, wyrazistych ruchów, gestów i mimiki. Przedstawicielką tego tańca byta Mary Wigman a współtwórcą tańca był Kurt Jooss, który stworzył system dyscypliny ruchowej polegający na zaangażowaniu całego ciała w ruchu tanecznym. Rudol Laban z kolei propagował oryginalne teorie harmonii ruchów, tworząc taniec twórczy, w którym wyrażano różne treści i uczucia.

Kolejnym etapem rozwoju sztuki tanecz-nej-gimnastycznej jest taniec nowoczesny modern dance. Modern dance łączy w sobie wirtuozerię tańca klasycznego z odważnymi dążeniami tańca wyrazistego. Ma on jednak bardziej określone ramy techniki i system kształcenia niż taniec wyrazisty, przy dużej skali poszukiwań ruchowych. Dobór tematyki i muzyki jest ściśle powiązany i niebanalny. Sztuka ta często wzrusza, przekazuje twórcy i odbiorcy silne emocje i wrażenia, czasem bulwersuje. Dominującymi choreografami byli: Maurice Bejart i Jerome Robbins. Pierwszą odtwórczynią modern dance była Marta Graham. Sama twierdziła, że treścią tańca powinna być zobiektywizowana forma zewnętrzna. Czołowymi współtwórcami tego kierunku byli: Jose Limon i Louis Horst. Według nich taniec pozwala rozumieć naturę ludzką, a ruch ma wyrażać reakcje, dążenia i pragnienia człowieka.

Technika tańca nowoczesnego oparta jest na zasadach ruchu naturalnego, czas potrzebny na ich przyswojenie będzie krótszy aniżeli przy stosowaniu, np. techniki tańca klasycznego, wymagającego długoletniego okresu nauki. Głównym założeniem techniki nowoczesnej jest praca mięśni w granicach ich naturalnych możliwości oraz pełna świadomość taneczna, dotycząca działania mechanizmu mięśnio-wo-ruchowego. Zatem technika ta nie stosuje ruchów niezgodnych z prawidłową budową ciała, kości (jak np. klasyczne po-inteś). W każdym ćwiczeniu musi istnieć pełna kontrola ruchów i wyczuwanie własnych mięsni. W technice nowoczesnej przeważają dwa rodzaje ćwiczeń: rozciągające i rozluźniające, polegające na powolnych skurczach i rozkurczach mięśni.

Podstawowym elementem nauczania tych technik są ćwiczenia na podłodze, w pozycji leżącej, w siadzie, w klęku, gdzie cały organizm najmniej narażony jest na nieprawidłowe działanie sił zewnętrznych i wewnętrznych. Ćwiczenia te wyrabiają równomiernie siłę różnych grup mięśni

oraz zdolność wykonywania szybkich, silnych skurczów. Punktem wyjścia w modem dance jest zrozumienie tego. że ruch taneczny bierze swój początek z centrum ciała, z nerwowych splotów brzusznych, które są ośrodkiem contraktion-release. Contraktion polega na energicznym skurczu mięśni brzusznych z jednoczesnym rozkurczem (rozciąganiem) mięśni odcinka lędźwiowo-piersiowego.

W tańcu Marty Graham stosuje się także contraction i release w innych częściach ciała. Contraction powoduje przywodzenie ręki lub nogi, release odwodzenie. Największe znaczenie ma jednak ta zasada w pracy mięśni korpusu, gdyż pozwala mu osiągnąć większą ruchliwość i elastyczność. Do korpusu przyporządkowane są bowiem ruchy szyi, barków, ramion, klatki piersiowej, kręgosłupa, miednicy.

Nazwa taniec jazzowy pojawiła się w Ameryce około 1917 roku. Z kolei nazwa gimnastyka jazzowa (jazzgymnastik) pojawiła się w Szwecji około 1960 roku. Znany historyk i krytyk tańca H. Gunther określa taniec jazzowy następująco: płynie w nim prawdziwy afrykański taniec oraz nowoczesny amerykański taniec wraz z europejskim baletem klasycznym [8].

Jazz to rodzaj muzyki zrytmizowanej, powstałej u schyłku XIX wieku w okolicy Nowego Orleanu, w Ameryce Północnej. Zarówno jazz, jak i związane z nim tańce, są wynikiem ludowej twórczości murzyńskiej, wytworem murzyńskich niewolników, wywożonych z Afryki do Ameryki Północnej na plantacje białych kolonistów. Z tęsknoty za ojczyzną, przy trudzie codziennej pracy i nuceniu pieśni religijnych powstały pieśni murzyńskie, tzw. negro spirituals, które stały się źródłem muzyki jazzowej. Wkrótce sztuka murzyńska przeniknęła do białych kolonizatorów, którzy nie posiadali własnej, wyrazistej kultury artystycznej. Zaadoptowana przez białych muzyka jazzowa wpłynęła na formowanie się stylu tańca towarzyskiego, a poprzez połączenie jazzu z różnymi elementami starych tańców białych osadników Ameryki (szkockich, irlandzkich, francuskich) oraz elementami tańców indiańskich, tworzył się blues.

Gimnastyka jazzowa rozwinęła się w licznych krajach Europy, a w szczególności w Szwecji, dzięki prekursorce tego kierunku M. Beckman. W Polsce gimnastyka jazzowa zaczęła się rozpowszechniać od 1976 roku. Pierwsze zasady techniki jazzowej opracowali dwaj amerykańscy tancerze pochodzenia włoskiego: Gus Giordano 27