h05

w zbrojnych walkach o niepodległość... Generał Józef Kopeć, rodem ze stolińskiego powiatu, z pińską brygadą kawalerii bije się pod dowództwem Tadeusza Kościuszki pod Maciejowicami. W 1831 roku powstanie pińskie organizuje Tytus Pusłowski, w 1863 — 1864 na Ziemi Pińskiej walki toczy Romuald Traugutt... Pińskim komisarzem powstańczym jest Ksawery Butrymowicz, a o licznym udziale szlachty zaściankowej w powstaniach opowiada się do dzisiaj. Bez pomocy ludu wiejskiego i udziału jego powstanie przecież nie byłoby mogło istnieć tak długo.

A w latach ostatnich?.. W I brygadzie Józefa Piłsudskiego walczyli Poleszucy, jak również i w roku 1919. Osobne polskie powstanie wybuchło wtedy w Łohiszynie, pod dowództwem miejscowych włościan Michała i Ignacego Pietrukowiczów i legionisty Koy-Zameczka, który zginął w tamtejszych lasach...

* *

*

Zajmiemy się teraz dziejami rodów polskiej szlachty zaściankowej, która zamieszkuje starą Ziemię Pińską, tj., jak powyżej już wspomniałem, dzisiejsze powiaty: piński, łuniniecki i stoliński. W powiatach tych żyje przeszło 35 tysięcy ludności szlacheckiej, zamieszkującej około 170 wsi i osad. Największa jej ilość żyje w powiecie pińskim (około 20.000 głów, w 81 wsiach), dalej w powiecie łuninieckim (około 5.000 głów, w 48 miejscowościach) i w powiecie stolińskim (przeszło 10.000 głów w 40 wsiach).

Najstarsze wsie szlacheckie grupują się wzdłuż rzek, nad Stochodein, Piną i Prypecią. Z nich rozchodziła się szlachta dalej, w głąb kraju, zakładając nowe wsie, osady, futory...

Pod względem pochodzenia podzielić możemy szlachtę polską Ziemi Pińskiej na trzy grupy: pierwszą grupę tworzą rody miejscowe, takie jak llorehlady, Litwinowi-