HPIM1431

98 \V| ASOWOSOl konm.ikiów

■ konflikt} im tle realizacji podstawowych celów pracy: a) sytuacje, u kcóiych podwładny zgłasza pretensje do kierownika w związku z: brakiem kompetencji i kwalifikacji kierownika,

-    zlą organizacją pracy (niezapewnienie podwładnym możliwości realizowania zadań),

-    podziałem obowiązków między podwładnych, podziałem prac dodatkowych Jub pozaobo wiązkowych,

b) sytuacje, w których kierownik zgłasza pretensje do podwładnego w związku z:

niską jakością i wydajnością pracy,

& biernością i brakiem zainteresowania pracą,

- niewłaściwym wykonywaniem poleceń (związanymi z brakiem należytych kwalifikacji podwładnych).

Typologia ta nie wyczeipuje wszystkich konfliktów, jakie mogą pojawiać się między' kierownikiem a podwładnymi, tym niemniej daje dość pełny obraz spornych kwestii w tym typie relacji w organizacji.

— Rozdział 16    —-

Właściwości konfliktów

Konflikt można charakteryzować, omawiając jego podstawowe właściwości. Do nich zalicza się strony konfliktu, czyli jego uczestników, przyczyny konfliktu, kontekst sytuacyjny, dynamikę, przejawy itp. Pokrótce przedstawimy najważniejsze właściwości konfliktu.

Uczestnicy konfliktu

Są to osoby, których interesy stoją w sprzeczności lub aktywność jednej osoby zagraża realizacji celów drugiej. Biorąc jako kryterium podziału uczestników, można wyróżnić następujące konflikty: interpersonalne, występujące między dwoma osobami, wewnątr/grupowe, powstające między dworna lub więcej członkami grupy,

tnmm

-^*męd/y grupowe. odpowiednio między dv. oma lub więcej grupami,

- ogranizacyjnŁ występujące miedzy odrębnymi częściami organizacji.

--n»i ęclzy ar gamy iicyjnc, między dworna lub więcej organizacjami.

Uczestnicy konfliktu mogą więc występować w nim jako indywidualne osoby (każdy działa we własnym imieniu) Jako synkowie grup (osoby działają z pozycji członka grupy) lub jako uczestnicy organizacji, społeczności, narodowości up

Subiektywizm w ujęciu konfliktu

M. Dcutsch (1973) podkreśla, że obecność lub nieobecność konfliktu nie jest nigdy zależna od obiektywnego stanu spraw. Ani samo wystąpienie konfliktu, ani jego wynik nic są całkowicie i sztywno determinowane przez obiektywne warunki. Oznacza to, że los uczestników konfliktu nie jest nieuchronnie uwarunkowany przez okoliczności zewnętrzne, w których się oni znaleźli.

M. Deulsch (1973) proponuje typologię, w której konflikty rozróżniane są w terminach związków pomiędzy obiektywnym stanem spraw a stanem spraw, jaki spostrzegany jest przez strony konfliktu. Wyróżnia on sześć typów konfliktu, a mianowicie:

'I) konflikt realny - istnieją obiektywne, trudne do zmiany, sprzeczności w środowisku i są one trafnie spostrzegane; taki konflikt jest trudny do rozwiązania;

U) konflikt przypadkowy - występowanie konfliktu zależy od łatwo zmieniających się warunków, lecz nie jest to przez strony uświadamiane; łatwy do rozwiązania o ile strony nic są sztywne i wąsko patrzące;

3) konflikt przemieszczony - istnieją obiclywne sprzeczności i są one spostrzegane, lecz strony z różnych powodów nic zajmują się prawdziwymi sprawami spornymi, ale sprzeczają się o inne rzeczy. Oznacza lo, że w tym konflikcie prawdziwa sprawa sporna zostaje zastąpiona przez inną, o której łatwiej się stronom rozmawia. Taka forma „nic wprost" jest bezpieczną drogą poruszania spraw, które wydają się śmieszne lub niebezpieczne do bezpośredniego zajmowania się nimi. Rozwiązanie zastępczej sprawy spornej nie zmienia napięcia między prawdziwie spornymi kwestiami, więc najlepsze jest zajęcie się nimi od począł ku;

•V) konflikt źle przypisany - istnieją obiektywno przesłanki konfliktu i jest on spostrzegany, lecz strony nie są w konflikcie z tymi osobami, z którymi rzeczywiście być powinny, takie złe przypisanie może nastąpić nięświadoinic (np. ktoś wini podwładnego za to, co polecił mu zrobić przełożony) lub być wynikiem wprowadzenia w błąd przez trzecią osobą, która może czerpać z tego jakieś zyski;